حجة الله البالغه - جلد دوم

حفاظت تندرستی و صحت نفس:

باید دانست که چون سعادت بشر در اخلاق چهارگانه است که آن‌ها را ذکر کردیم، و هم‌چنین شقاوتش در اضداد این چهار اخلاق است، پس حفظ صحت نفسانی و طرد مرض آن را واجب گردانید که اسباب تغییر مزاج به یکی از دو صورت بررسی گردند:

یکی آنکه: افعالی هست که نفس به آن‌ها متلبس می‌گردد و در ته جوهر او نفوذ پیدا می‌کنند که مجموعه‌ای را از آن‌ها مورد بحث قرار دادیم.

و از آن جمله است: اموری که در نفس هیأت‌های پستی پدید می‌آورند که تشابه به شیاطین و دوری از ملایکه را باعث می‌شوند، و ضد اخلاق صالح و نیک را، خواسته و ناخواست پدید می‌آورند، پس نفوسی که به ملأاعلی پیوسته‌اند و آلودگی‌های بهیمیت را کنار گذاشته اند، شناعت و قباحت این امور را از حظیرة القدس تلقی می‌نمایند، آن چنان‌که طبیعت، تلخی و بدمزگی را درمی‌یابد، و لطف الهی و ترحم او به مردم، واجب کرد که آن‌ها با رؤوس این امور مکلف گردند و هم‌چنین به آنچه از این می‌تواند منضبط گردد، و اثرش واضح و غیره مخفی باشد.