حیات صحابه – جلد سوم

حق رعیت بر امیر پرسش عمر ساز وفدها درباره خصلت‏های امیر

بیهقی از اسود (بن یزید) [۲۰۲]روایت نموده، که گفت: نزد عمر سچون وفدی [۲۰۳]می‏آمد، آنها را از امیرشان می‏پرسید که: آیا مریض را عیادت می‏کند؟ آیا برده را پاسخ می‏دهد [۲۰۴]عملکردش چگونه است؟ کی بر دروازه‏اش ایستاد می‏شود؟ (اگر برای خصلتی از آن نخیر می‏گفتند، او را عزل می‏نمود) [۲۰۵]. این چنین در الکنز (۱۶۶/۳) آمده است. و طبری (۳۳/۵) این را از اسود به معنای آن روایت نموده است.

و نزد هناد از ابراهیم روایت است که گفت: عمر سچون والیی را مقرر می‏نمود، و وفدی از آن شهر نزدش می‏آمد، می‏گفت: امیرتان چطور است؟ آیا غلام را عیادت می‏کند؟ آیا جنازه را تشییع می‏نماید؟ دروازه‏اش چگونه است؟ آیا وی نرم است؟ اگر می‏گفتند: دروازه‏اش نرم است [۲۰۶]، و غلام را عیادت می‏کند، وی را می‏گذاشت، در غیر آن به خاطر بر طرفی اش نزدش می‏فرستاد. این چنین در کنزالعمال (۱۶۶/۳) آمده است.

[۲۰۲] به نقل از طبری. [۲۰۳] وفد هیئتی را گویند که به نمایندگی از یک قوم یا گروه به طرف سلطان یا خلیفه می‏رود. م. [۲۰۴] یعنی اگر غلامی از غلامان از او چیزی خواهش کند آیا به او پاسخ مثبت می‏دهد؟. م. [۲۰۵] به نقل از طبری، و در اصل به شکل دیگری آمده، که این از آن درست‏تر می‏باشد. [۲۰۶] مراد از نرمی دروازه آن است که دخول در آن آسان باشد و مانعی موجود نباشد. م.