حیات صحابه – جلد سوم

قول ابن عمر برای عُرْوَه در این باره: ما این را نفاق به شمار می‏آوردیم

بیهقی (۱۶۵/۸) از عروه روایت نموده، که گفت: نزد عبداللَّه بن عمربن الخطاب بآمدم و به او گفتم: ای ابوعبدالرحمن، ما نزد امامان خویش می‏نشینیم، و آنها با لحنی صحبت می‏کنند، که ما می‏دانیم حق غیر آن است، ولی تصدّیق‌شان می‏کنیم، و به ستم و جور داوری می‏نمایند، و ما تقویت‌شان نموده آن را برای‌شان نیکو می‏نمایانیم، تو در این چه می‏بینی؟ گفت: ای برادرزاده‏ام، ما، هنگامی که همراه رسول خدا صبودیم، این را نفاق می‏شمردیم، و نمی‏دانم که این در نزد شما چطور است؟. و همچنین (۱۶۴/۸) از عاصم بن محمّد از پدرش روایت نموده، که گفت: مردی به ابن عمر بگفت: ما نزد پادشاه مان داخل می‏شویم، و چیزی را می‏گوییم، که به خلاف آن، وقتی که از نزدشان بیرون شدیم، صحبت می‏کنیم، گفت: ما این را از نفاق می‏شمردیم. این را بخاری از محمّد بن زید به مانند آن روایت نموده، و افزوده است: ما این را در زمان رسول خدا صنفاق می‏شمردیم [۱۸۹]. این چنین در الترغیب (۳۸۲/۴) آمده است.

و ابن عساکر از مجاهد روایت نموده که: ابن عمر سآمد، وی به او گفت: شما و ابوانیس چطور هستید؟ گفت: ما و او چنانیم که وقتی همراهش روبرو شویم، چیزی به او می‏گوییم که دوست می‏دارد، و وقتی که از وی روی گردانیدیم، غیر آن را می‏گوییم. ابن عمر فرمود: این چیزی است که ما - وقتی که با رسول خدا صبودیم - آن را از نفاق می‏شمردیم. این چنین در کنزالعمال (۹۳/۱) آمده است.

و این را ابونعیم در الحلیه (۳۳۲/۴) از شعبی روایت نموده، که گفت: ما برای ابن عمر بگفتیم: وقتی که بر این‏ها داخل شویم، چیزی را می‏گوییم که خوش دارند، و وقتی که از نزدشان بیرون شدیم، خلاف آن را می‏گوییم. گفت: ما آن را در زمان رسول خدا صنفاق می‏شمردیم.

[۱۸۹] بخاری (۷۱۷۸).