حیات صحابه – جلد سوم

پیامبر صو تقسیم نمودن هشتادهزاری که علاء بن حضرمی برایش فرستاده بود

حاکم (۳۲۹/۳) از حمیدبن هلال ازابوبرده از ابوموسای اشعری بروایت نموده که: علاء بن حضرمی سبرای رسول خدا صاز بحرین هشتاد هزار فرستاد، و برای رسول خدا صزیادتر از آن مال، نه قبل از آن آمده بود، و نه بعد از آن، پیامبر صهدایت داد، و آن مال روی بوریا انداخته شد، و به نماز ندا کرده شد، بعد پیامبر خدا صآمد، و بر مال ایستاده نظر می‏نمود، و مردم آمدند، وی شروع نمود و به آنهامی داد، و در روز جز قبضه [۴۷۰]نه عددی بود، و نه هم وزنی، آن گاه عباس سآمد و گفت: ای رسول خدا من در روز بدر فدیه خود و فدیه عقیل [۴۷۱]را دادم و عقیل مال نداشت، بنابراین از این مال بده. پیامبر خدا صگفت: «بگیر»، آن گاه در چادر سیاه نقش داری که بر دوش داشت انداخت، و بعد از آن حرکت نمود که برگدد، ولی نتوانست، آن گاه سر خود را به‌سوی پیامبر خدا صبلند نموده گفت: ای پیامبر خدا این را بر من بلند کن، پیامبر خدا صتبسّم نمود (حتی که دندان ضاحک یا نیش دندانش ظاهر گردید و گفت: «[من بلندش نمی‏کنم] یک مقدار را پس به مال برگردان و با آنچه می‏توانی برخیز»، و او چنین نمود و آن مال را با خود برد) [۴۷۲]، و میگفت: یکی آن چیزهایی را که خداوند وعده داده بود برایم برآورده نمود، و دیگر را نمی‏دانم:

﴿قُل لِّمَن فِيٓ أَيۡدِيكُم مِّنَ ٱلۡأَسۡرَىٰٓ إِن يَعۡلَمِ ٱللَّهُ فِي قُلُوبِكُمۡ خَيۡرٗا يُؤۡتِكُمۡ خَيۡرٗا مِّمَّآ أُخِذَ مِنكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ﴾[الانفال: ۷۰].

ترجمه: «به اسیرانی که در دست شما هستند بگو: اگر خداوند خیری در دل‏های شما بداند، بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما می‏دهد، و شما را می‏بخشد».

این از آنچه از من گرفته شده، بهتر است [۴۷۳]، و نمی‏دانم که با مغفرت چه می‏کند. حاکم می‏گوید: این حدیث به شرط مسلم صحیح است، ولی بخاری و مسلم این را روایت ننموده‏اند. ذهبی می‏گوید: بر شرط مسلم است. و آن را ابن سعد (۹/۴) از حمیدبن هلال به معنای این روایت نموده، و ابوبرده و ابوموسی را متذکر نشده است.

[۴۷۰] یعنی به مشت و چنگال خود می‏گرفت و برای مردم می‏داد. م. [۴۷۱] وی عقیل بن ابی طالب است، که او و عمویش عباس بدر روز بدر اسیر شده بودند. [۴۷۲] به نقل از ابن سعد. [۴۷۳] صحیح. حاکم (۳/۳۲۹) او و ذهبی آن را صحیح دانسته‌اند.