حیات صحابه – جلد سوم

لباس، نفقه و شمه‏ای از سیرت وی سدر این باره

طبری (۲۰۳/۴) از عروه روایت نموده، که گفت: هنگامی که عمربن الخطاب سوارد ایله شد و مهاجرین و انصار همراهش بودند، یک پیراهنش را که از کرباس بود، و دامن پشت سرش از قسمت کمر پایین‏تر، بر اثر طول سفر قطع شده بود، به اسقف داد و گفت: این را بشوی، وصله‏اش بزن، اسقف آن پیراهن را برد و وصله نمود، و یک پیراهن دیگر مانند آن برایش دوخت، و آن را برای عمر سآورد، عمر گفت: این چیست؟ اسقف گفت: این پیراهن توست، که آن را شستم و وصله نمودم و این لباسی است از طرف من برای تو، عمر سبه طرف آن دید و مالیدش، بعد پیراهن خود را پوشید، و آن پیراهن را برایش مسترد نمود و گفت: این لباس نسبت به آن دو در خشک نمودن و جذب کردن عرق بهتر است. این را ابن المبارک از عروه از یکی از والیان عمر به مانند آن، چنان که در المنتخب (۴۰۲/۴) آمده، روایت نموده است.

و دینوری و ابن عساکر از قتاده سروایت نموده‏اند که گفت: عمر سهنگامی که خلیفه بود لباس پشمیی را می‏پوشید که بخش‌هایی از آن با پوست وصله شده بود، و در بازارها در حالی که شلاق بر گردنش می‏بود گشت می‏زد و مردم را تأدیب می‏نمود، و اگر بر رشته کهنه و فرسوده خرما و غیر آن عبور می‏نمود، آن را می‏چید و در منازل مردم می‏انداختش تا از آن نفع بردارند.

و نزد احمد در الزهد و نزد هناد و ابن جریر و ابونعیم از حسن روایت است که گفت: عمربن الخطاب سدر حالی که خلیفه بود، برای مردم بیانیه ایراد نمود و شلواری بر تن داشت که دوازده وصله بر آن زده شده بود. این چنین در المنتخب (۴۰۵/۴) آمده است.

و نزد مالک از انس سروایت است که گفت: عمر سرا که در آن روز امیرالمؤمنین بود، دیدم که در میان دو شانه خود سه وصله زده بود، و یکی به دیگری چسبیده بودند. این چنین در الترغیب (۳۹۶/۳) آمده است.

و ابن سعد از ابن عمر بروایت نموده، که گفت: عمر سخود و فامیلش را طعام می‏داد، و لباسی را که در تابستان بر تن می‏نمود، گاهی شلوارش پاره می‏شد و او آن را وصله می‏زد، ولی تا آن گاه وقتش فرا نمی‏رسید تبدیل نمی‏کرد [۶۳۰]، و هر سالی که مال در آن افزون می‏شد، لباس‏های وی - آن طوری که من گمان می‏کنم - پایین‏تر از سال گذشته می‏بود، حفصه لدر این باره با وی صحبت نمود، و عمر سگفت: من از مال مسلمین می‏پوشم، و این برایم کفایت می‏کند. این چنین در المنتخب (۴۱۱/۴) آمده است. و ابن سعد از محمّدبن ابراهیم روایت نموده، که گفت: عمربن الخطاب سهر روز برای خود و عیالش دو درهم مصرف می‏نمود. این چنین در المنتخب (۴۱۱/۴) آمده است.

[۶۳۰] یعنی در وقت‏های معینی کالاهای خود را از بیت المال می‏گرفت، و اگر لباسش پاره هم می‏شد تا فرارسیدن همان وقت آن را تبدیل نمی‏نمود. م.