ترجمه صحیح مسلم - جلد دوم

باب (۴۸): در مورد این سخن الله متعال که می‌فرماید: ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ١٦﴾«شتابزده لبهایت را برای فراگرفتن آن، تکان مده»

۲۱٧۳ـ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ لفِي قَوْلِهِ ﻷ: ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ١٦﴾قَالَ: كَانَ النَّبِيُّ صيُعَالِجُ مِنَ التَّنْزِيلِ شِدَّةً، كَانَ يُحَرِّكُ شَفَتَيْهِ، فَقَالَ لِي ابْنُ عَبَّاسٍ: أَنَا أُحَرِّكُهُمَا كَمَا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صيُحَرِّكُهُمَا، فَقَالَ سَعِيدٌ: أَنَا أُحَرِّكُهُمَا كَمَا كَانَ ابْنُ عَبَّاسٍ يُحَرِّكُهُمَا، فَحَرَّكَ شَفَتَيْهِ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ١٦ إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ١٧﴾[القیامة: ۱۶-۱٧]. قَالَ: جَمْعَهُ فِي صَدْرِكَ ثُمَّ تَقْرَأُهُ: ﴿فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ١٨﴾[القیامة: ۱۸]. قَالَ فَاسْتَمِعْ لَه وَأَنْصِتْ، ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا أَنْ تَقْرَأَهُ، قَالَ: فَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صإِذَا أَتَاهُ جِبْرِيلُ اسْتَمَعَ، فَإِذَا انْطَلَقَ جِبْرِيلُ، قَرَأَهُ النَّبِىُّ صكَمَا أَقْرَأَهُ. (م/۴۴۸)

ترجمه: ابن عباس ل در مورد آیه‌ی ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ١٦﴾می‌گوید: رسول الله صهنگام نزول وحی، مشقت فراوانی را متحمل می‌شد؛ من جمله پیامبر اکرم صلب‌هایش را تکان می‌داد. ابن عباس لمی‌گوید: من نیز لب‌هایم را همانگونه که رسول الله صتکان می‌داد، تکان می‌دهم (تا به شما نشان دهم که رسول الله صچگونه لب‌هایش را تکان می‌داد).

سعید (راوی از ابن عباس) گفت: من نیز لب‌هایم را همانگونه که ابن عباس ل تکان می‌داد، تکان می‌دهم. و لب‌هایش را تکان داد.

آنگاه، الله متعال این آیات را نازل فرمود: ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ١٦ إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ١٧﴾«ای محمد، هنگام نزول قرآن، شتابزده لبهایت را برای فراگرفتن آن، تکان مده؛ زیرا جمع آوری قرآن و حفاظت و یاد دادن آن، به عهده‌ی ماست».

ابن عباس لدر تفسیر این آیات می‌گوید: حفظ قرآن در سینه و یاد آوری آن به عهده‌ی ما است.

﴿فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ١٨﴾[القیامة: ۱۸]. «پس هنگامی که ما قرآن را خواندیم، بعد از آن، تو از خواندن آن، پیروی کن».

ابن عباس لدر تفسیر این آیه، می‌گوید: پس شما سکوت کنید و به آن، گوش فرا دهید. در پایان، این به عهده‌ی ماست که توانایی خواندن آن را به شما عنایت نماییم.

بعد از نزول این آیات، هرگاه جبرییل وحی می‌آورد، نخست، رسول الله صگوش فرا می‌داد و پس از بازگشت جبرییل، آیات را آنگونه که نازل شده بود، تلاوت می‌کرد.

سوره‌ی مطففین