ترجمه صحیح مسلم - جلد دوم

باب (۳۵): تبرک جستن از عرق نبی اکرم ص

۱۵٧۴ـ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ سقَالَ: كَانَ النَّبِىُّ صيَدْخُلُ بَيْتَ أُمِّ سُلَيْمٍ فَيَنَامُ عَلَى فِرَاشِهَا وَلَيْسَتْ فِيهِ، قَالَ: فَجَاءَ ذَاتَ يَوْمٍ فَنَامَ عَلَى فِرَاشِهَا فَأُتِيَتْ، فَقِيلَ لَهَا: هَذَا النَّبِيُّ صنَامَ فِي بَيْتِكِ، عَلَى فِرَاشِكِ، قَالَ: فَجَاءَتْ وَقَدْ عَرِقَ، وَاسْتَنْقَعَ عَرَقُهُ عَلَى قِطْعَةِ أَدِيمٍ، عَلَى الْفِرَاشِ، فَفَتَحَتْ عَتِيدَتَهَا فَجَعَلَتْ تُنَشِّفُ ذَلِكَ الْعَرَقَ فَتَعْصِرُهُ، فِي قَوَارِيرِهَا، فَفَزِعَ النَّبِيُّ صفَقَالَ: «مَا تَصْنَعِينَ؟ يَا أُمَّ سُلَيْمٍ» فَقَالَتْ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، نَرْجُو بَرَكَتَهُ لِصِبْيَانِنَا، قَالَ: «أَصَبْتِ». (م/۲۳۳۱)

ترجمه: انس بن مالک سمی‌گوید: نبی اکرم ص به خانه‌ی ام سلیم می‌آمد و هنگامی که ام سلیم آنجا نبود، سر جایش می‌خوابید. سرانجام، روزی رسول الله ص آمد و سرجایش، خوابید. به ام سلیم اطلاع دادند که نبی اکرم ص به خانه‌اش آمده و سر جایش خوابیده است. انس می‌گوید: نبی‌اکرم ص عرق کرده بود و عرقهایش روی قطعه چرمی بالای رختخوابش، جمع شده بود که ام سلیم به خانه آمد و طبله (صندوقچه‌ی خوشبویی) خود را باز نمود و شروع به جذب کردن عرق‌ها با پارچه‌ای نمود و داخل شیشه‌هایش می‌ریخت. نبی اکرم ص از خواب، بیدار شد و فرمود: ای ام سُلیم! چکار می‌کنی؟ ام سلیم گفت: یا رسول الله! امیدوارم که عرق شما باعث خیر و برکت برای کودکان ما گردد. رسول الله ص فرمود: «حرفت درست است».

(بسیار واضح است که ام سُلیم، از محارم رسول الله ص بوده است؛ چنانکه علامه ابن عبدالبر می‌گوید: فکر می‌کنم ام سُلیم دختر ملحان؛ مادر انس بن مالک؛ یا خواهرش ام حرام، رسول الله ص را شیر داده است. با توجه به این موضوع، یکی از آنها خاله‌ی رضاعی و دیگری، خواهر رضاعی رسول الله ص می‌شود. بعد از آن، با سند ذکر می‌کند که ام حرام یکی از محارم رسول الله ص از طرف خاله‌هایش بوده است؛ چرا که مادر عبدالمطلب بن هاشم از بنی نجار بود. و به نقل از یونس بن عبدالاعلی می‌گوید: ابن وهب گفت: ام حرام یکی از خاله‌های رضاعی نبی اکرم ص بود. به همین خاطر، نبی اکرم ص نزد او استراحت می‌نمود. دانشمندانی مانند ابوالقاسم جوهری، داوودی و مهلب نیز این مطلب را با قاطعیت پذیرفته‌اند. بعضی هم گفته‌اند که ام سُلیم خاله‌ی پدر یا پدر بزرگ پیامبر ؛عبدالمطلب؛ بود. علامه ابن جوزی می‌گوید: شنیدم که بعضی از حفاظ می‌گفتند: ام سُلیم خواهر رضاعی آمنه مادر رسول الله ص بود. (نقل با اندکی اختصار)

به هر حال، از مجموع سخنان بالا چنین به نظر می‌رسد که ام سُلیم و ام حرام که خواهر یکدیگرند، و رسول الله ص در خانه‌ی آنها رفت و آمد زیادی داشت، و چه بسا که در خانه‌هایشان، استراحت می‌نمود، جزو محارم پیامبر اکرم ص بوده‌اند.