حجة الله البالغه - جلد اول

پیامبر اسرار بعضی عبادات را بیان فرموده است

باز پیامبر جفلسفه و اسرار تعیین اوقات در بعضی مواضع را، بیان فرموده است، چنانکه در باره چهار رکعت قبل از ظهر فرموده است: «إِنَّهَا سَاعَةٌ تُفْتَحُ فِيهَا أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَأُحِبُّ أَنْ يَصْعَدَ لِى فِيهَا عَمَلٌ صَالِحٌ». «آن وقتی که درهای آسمان باز می‌گردند پس دوست دارم که در آن وقت عمل صالحی از من به بالا رود».

و نیز از رسول الله جدر باره روزۀ یوم عاشورا مروی است که سبب مشروعیتش نجات حضرت موسی ÷و قوم او در این روز از فرعون بود، و سبب مشروعیتش در میان ما پیروی از سنت حضرت موسی ÷است.

و هم‌چنین اسباب و علل بعضی احکام را نیز بیان فرمود، چنان‌که در باره بیدار شونده از خواب فرمود: «لَا يَدْرِي أَيْنَ بَاتَتْ يَدُهُ». «نمی‌داند که شب دستش در کجا بوده است» یعنی احتمال نجس‌بودنش هست».

و در باره بیرون ‌انداختن آب بینی فرمود: «فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَبِيتُ عَلَى خَيْشُومِهِ». «به تحقیق که شیطان در بینی‌اش خانه می‌سازد».

و در باره شکستن وضو، وسیله خواب، فرمود: «فَإِنَّهُ إِذَا اضْطَجَعَ اسْتَرْخَتْ مَفَاصِلُهُ». «پس وقتی که می‌خوابد مفاصلش از هم جدا می‌شوند».

و در باره رمی جمار فرموده است: «إِنَّهُ لِإِقامَةِ ذِكرِ اللّه» که این به خاطر اقامه ‌نمودن ذکر الله است و در باره حکمت اجازه‌ گرفتن قبل از داخل‌ شدن فرمود: «إِنَّمَا جُعِلَ الاِسْتِئْذَانُ مِنْ أَجْلِ الْبَصَرِ». «به تحقیق که اجازه‌گرفتن به خاطر تماشا نکردن قرار داده شده است».

و در باره بازماندۀ گربه فرمود: «إِنَّهَا لَيْسَتْ بِنَجَسٍ إِنَّمَا هِىَ مِنَ الطَّوَّافِينَ عَلَيْكُمْ أَوِ الطَّوَّافَاتِ». «آن نجس نیست زیر رفت و آمد زیاد برش دارند».

و در بعضی مواضع فرمود که: حکمت در آنها دفع فساد است مانند نهی از عمل جنسی در ایام شیر خوارگی بچه که به ‌اعتبار ضرر رسیدن به‌بچه است.

یا نهی از کاری به ‌خاطر مخالفت با کفار، چنان‌که در باره نهی از نماز در هنگام طلوع خورشید می‌فرماید: «فَإِنَّهَا تَطْلُعُ بَيْنَ قَرْنَيِ الشَّيْطَانِ وَحِينَئِذٍ يَسْجُدُ لَهَا الْكُفَّارُ». «خورشید بر سر دو شاخ شیطان طلوع می‌کند و در این هنگام کفار به‌آن سجده می‌برند، یعنی شیطان آنان را وادار کرده که به‌خورشید سجده کنند».

یا برای مسدود کردن باب خرافات، چنان‌که حضرت فاروق اعظم به ‌کسی که می‌خواست نماز نفل را بلا فصل با فرض متصل بخواند، فرمود: «بهذا هلك من قبلكم فقال ج: أَصَابَ اللَّهُ بِكَ يَا ابْنَ الْخَطَّابِ». «بدین صورت امتان گذشته به‌هلاکت رفتند، پس پیامبر جفرمود: خداوند تو را در رأیت صائب قرار داد ای پسر خطاب».

یا به ‌خاطر مشقت، چنانکه آن حضرت جفرموده است: «أَوَ لِكُلِّكُمْ ثَوْبَانِ». «آیا هریکی از شما دو تا پارچه دارد؟» و چنان‌که خداوند می‌فرماید: ﴿عَلِمَ ٱللَّهُ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَخۡتَانُونَ أَنفُسَكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡ وَعَفَا عَنكُمۡ﴾[البقرة: ۱۸٧]. «خدا دانست که شما نسبت به خودتان خیانت می‌نمایید پس به‌سوی شما متوجه شد و از شما درگذشت».