حجة الله البالغه - جلد اول

اشتغال به تهذیب نفس نیز از سیرت انبیاست:

و نیز از سیرت انبیاء است که به چیزی که به تهذیب نفس و سیاست امت ارتباط نداشته باشد، مانند بیان اسباب جوّ از قبیل باران، کسوف، هالة، عجایبات نباتات و حیوانات، اندازه‌گیری سیر خورشید و ماه، اسباب حوادث روزمرّه، داستان‌های پیامبران، پادشاهان، شهرها و امثال آنها مشغول نگردند، البته کلماتی چند از این قبیل را که گوش به شنیدن آنها مانوس است و عقل آنها را می‌پذیرد، در تذکیر به آلاء الله و تذکیر به ایام الله به صورت ضمنی آن هم به کلامی مختصر که بیشتر نادیده گرفته می‌شود و نیز به صورت استعاره، بیان می‌نمایند. بنابر همین اصل بود که وقتی رسول خدا ج در باره حقیقت نقص و ازدیاد قمر پرسیدند خداوند از پاسخ به آن اعراض نموده فواید شهور را بیان فرمود: ﴿يَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ﴾[البقرة: ۱۸٩]. «درباره [فایده‏] هلال‌هاى [ماه‏] از تو مى‏پرسند، بگو: آنها براى مردم و [موسم‏] حج میعادهایى هستند» و بسیاری مردم که در اثر الفت با این فنون یا اسباب دیگر ذوق خود را از دست داده‌اند کلام انبیاء را بر غیر محل خود حمل نموده‌اند، والله أعلم.