تدبیر دفع حجاب طبع:
باید دانست که تدبیر برطرف نمودن حجاب طبعی به دو گونه است: یکی آن که به انسان دستوراتی داده شود و ترغیب و تشویقی بکار گرفته شود، دوم آن که از بالا بر او ضربهای وارد گردد و از او مؤاخذاتی خواسته و ناخواسته به عمل آید.
پس نخستین امر: تمریناتی است که حیوانیت را تضعیف میکند، مانند روزه بیداری، برخی مردم در این افراط میورزند و تغییر خلق الله را میپسندند مانند قطع آلات تناسل و خشکاندن عضو شریف، مانند دست و پا، اینها عابدان جاهل هستند، و بهترین امور حد وسطش میباشد، روزه و بیداری مانند دواهای سمی هستند که باید بقدر ضرورت مورد استفاده قرار گیرند.
دوم: انکار ورزیدن بر کسی که پیرو طبیعت قرار گرفته، پس از سنت راشده تخلف ورزیده، و نشاندادن راه رهایی از هر تسلط طبیعی، و قراردادن سنت برای آن، و نباید مردم را در تنگنا قرار داد، و در همه آنها، تنها انکار قولی کافی نیست، بلکه زدن دردآورد و غرامت زبونکننده، در بعضی امور لازم است، و سزاوارتر به آن، افراطهایی است که ضرر متعدی به دنبال دارند، مانند زنا و قتل.