حجة الله البالغه - جلد اول

فهرست کتاب

بهتر این است که بین تخریج فقها و تتبع الفاظ حدیث جمع نمود:

بهتر این است که بین تخریج فقها و تتبع الفاظ حدیث جمع نمود:

از آن جمله اینکه: تخریج بر کلام فقهاء و تتبع لفظ حدیث برای هریکی از این‌ها ریشه اصلی در دین هست، همیشه علمای محقق در هر قرن، به این‌ها متمسک می‌شوند، برخی از این یکی کمتر و از آن بیشتر استفاده می‌برند و برخی دیگر برعکس از آن یکی کمتر و از این بیشتر استفاده می‌نمایند، لذا مناسب نیست که امر هرکدام مهمل گذاشته بشود چنان‌که عموم هردو گروه انجام می‌دهند و جز این نیست که حق خالص آنست که هرکدام به آن دیگر تطبیق داده شود و خلل هریکی با دیگری جبران گردد و همین است قول حضرت امام حسن بصری /که می‌فرماید: «سنتكم والله الذي لا إله إلا هو، بينهما، بين الغالي والجافي» «قسم به ذاتی که معبودی جز آن نیست روش شما باید میان غلو کنندگان و خشک مقدسان باشد»، پس اهل حدیث مختار و مذهب خود را باید بر رأی مجتهدین از تابعین بگذارند، و اهل تخریج باید آن دسته از احادیث را اختیار نمایند که از مخالفت احادیث صحیح و صریح احتراز نمایند و نیز از آن قول به رأی، احتراز نمایند که در آن حدیثی یا اثری باشد.