مراتب توحید:
باید دانست که توحید بر چهار قسم است:
۱- حصر وجوب وجود، در ذات او تبارک و تعالی غیر از او واجب الوجود نیست.
۲- حصر خلق عرش، آسمانها، زمین و سایر جواهر، در ذات او تبارک و تعالی.
و این دو مورد از اقسام توحید در کتب الهی مورد بحث قرار نگرفته‌اند، و هیچکسی از مشرکان، یهودان و نصاری بر آن اختلافی ندارند، بلکه قرآن عظیم به صورت نص قطعی آنها را از مقدمات مسلّم در نزد آنها به حساب آورده است. چنانکه می‌فرماید: ﴿وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ لَيَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡعَلِيمُ٩﴾[الزخرف: ٩]. «و اگر از آنان بپرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است؟ به یقین گویند، [خداوند] پیروزمند دانا آنها را آفریده است».
۳- حصر تدبیر آسمانها، زمین و آنچه بین آن‌هاست در ذات او تعالی.
۴- کسی جز او شایسته و سزاوار عبادت نیست، و این دو قسم از اقسام توحید به مقتضای ارتباط طبیعی که بین هم دارند و لازم و ملزوم یکدیگر هستند.