حجة الله البالغه - جلد اول

امام شافعی اصول فقه را تدوین نمود:

از آن جمله یکی این که: قواعد تطبیق احادیث متعارض، منضبط نبودند، و بدین طریق در مجتهدات آنان خلل واقع می‌شد، لذا برای آن اصولی مقرر کرد و آن‌ها را در کتاب‌های خود مدون نمود، و این نخستین تدوین در اصول فقه قرار گرفت، مانند: آن که امام شافعی بر محمد بن حسن وارد شد دید که او بر اهل مدینه طعنه می‌زند که گفته‌اند که: به شاهد و قسم از مدعی قضاوت می‌کنند و می‌گفت: این زیادتی بر کتاب الله است، اما شافعی فرمود: آیا پیش شما ثابت است که زیادتی بر کتاب الله به خبر واحد جایز نیست، او فرمود: آری، امام شافعی فرمود: پس شما چرا گفتید که، وصیت برای وارث جایز نیست آن هم به خبر واحد که رسول خدا ج فرموده است: «أَلاَ لاَ وَصِيَّةَ لِوَارِثٍ» حالانکه خداوند فرموده است: ﴿كُتِبَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ﴾[البقرة: ۱۸۰]. «وقتی‌که مرگ فرا رسد بر شما مقرّر است که..» و از این قبیل چیزهای را برشمرد، امام محمد بن حسن خاموش ماند.