مذهب عامی مذهب مفتی اوست:
و نیز در باب قضای فوایت آمده است که اگر کسی عامی باشد که مذهب معینی ندارد پس مذهب او فتوی مفتی اوست، چنانکه به این تصریح نمودهاند که اگر حنفی به او فتوی بدهد عصر و مغرب را اعاده میکند و اگر شافعی به او فتوی داد آنها را اعاده نمینماید، و رأی خود او اعتباری نخواهد داشت، و اگر از کسی استفتا ننمود یا دریافت که عملش موافق به فلان مذهب صحیح است این برای او کافی است و اعاده بر او لازم نیست.
ابن الصلاح فرمود: اگر شافعی حدیثی یافت که مخالف به مذهب اوست بیندیشد اگر وسایل اجتهاد به پیش او مطلقاً یا در این باب یا مسئله، کامل هستند میتواند به صورت استقلال عمل نماید، و اگر کامل نیستند و بر او مخالفت با حدیث بعد از بحث، سنگین تمام میشود و برای مخالفت جواب قانع کننده ندارد میتواند بر حدیث عمل کند، به شرطی که یکی از ائمه مجتهدین غیر از شوافع بر آن عمل کرده باشد، و این عذری برای او در ترک مذهب امامش میباشد و این مطلب را امام نووی تحسین نموده برقرارش داشته است.