حیات صحابه – جلد پنجم

سئوال عمر ساز ابن عباس لدر مورد اختلاف این امت

سعیدبن منصور، بیهقی و خطیب در الجامع از ابراهیم تیمی روایت نموده‏اند که گفت: عمربن خطاب سروزی خلوت اختیار نمود، و با خودش صحبت می‏کرد، در این موقع کسی را نزد ابن عباس بفرستاد و گفت: این امت چگونه اختلاف می‏کد، در حالی که کتابش یکی است، نبی اش یکی است و قبله‏اش یکی است؟ ابن عباس گفت: ای امیرالمؤمنین، قرآن بر ما نازل گردید، ما آن را خواندیم و دانستیم که در مورد چه نازل شده است، بعد از ما اقوامی می‏آیند، قرآن را می‏خوانند و نمی‏دانند که در مورد چه نازل شده است، بنابراین برای هر قومی درباره آن رأیی می‏باشد، و وقتی هر قومی در آن رأیی پیدا نمود اختلاف می‏کنند، وقتی اختلاف نمودند، با هم می‏جنگند، عمر وی را توبیخ نمود و بر وی بانگ برآورد، و ابن عباس برگشت، باز وی را بعد از این که آنچه را او گفته بود درک نمود و درست یافت طلب نمود، می‏گوید: باز وی را بعد از این که آنچه را او گفته بود درک نمود و درست یافت طلب نمود، می‏گوید: بعد از آن گفت: آری، دوباره بگو. این چنین در الکنز (۲۲۸/۱) آمده است.