حیات صحابه – جلد پنجم

سفارش پیامبر صبه نماز در هنگام مرگش

بیهقی از انس سروایت نموده، که گفت: عامه وصیت رسول خدا صهنگامی که وفاتش فرارسید چنین بود: «نماز، و آنچه را دستهایتان مالک آن شده است»، حتی وقتی که روحش به حلقومش رسیده بود نیز آنرا تکرار می‏نمود و صدایش درست شنیده نمی‏شد [۱۶۱]. این را نسائی و ابن ماجه نیز روایت کرده‏اند. و نزد احمد از حدیث وی روایت است که گفت: عامه وصیت رسول خدا صهنگامی که مرگش فرارسید چنین بود: «نماز، و آنچه را دست‏هایتان مالک آن شده است»، حتی رسول خدا صدر آخرین لحظات جان دادن آن را در سینه‏اش زمزمه می‏نمود، و زبانش درست به آن حرکت نمی‏کرد. و از حدیث علی سروایت است که گفت: رسول خدا صبه من دستور داد تا برایش کاغذی بیاورم، و در آن چیزی را بنویسد که امتش بعد از وی گمراه نشود، می‏گوید: من ترسیدم، که جانش در غیابم برآید، می‏افزاید: بنابراین عرض کردم: من حفظ می‏کنم و به خاطرم می‏سپارم، فرمود: «به نماز، زکات و آنچه دستهایتان مالک آن است توصیه می‏کنم» [۱۶۲]. این چنین در البدایه (۲۳۸/۵) آمده است. این را هم چنین ابن سعد (۲۴۳/۲) از انس به مانند آن روایت کرده است. و از علی سهم چنین مانند آن را روایت نموده، و افزوده است: شروع نمود و درباره نماز و زکات و غلام‏ها توصیه می‏نمود، می‏گوید: و همینطور ادامه داد، تا این که جانش برآمد، و به شهادت «لا إله إلا الله ومحمداً عبده ورسوله» امر نمود، تا اینکه جانش را به جان آفرین سپرد، «کسی که به آن دو شهادت بدهد بر آتش حرام گردیده است». نزد احمد، بخاری در الأدب، ابوداود، این‏ماجه، ابن حریر و صحیحش دانسته - ابولعلی و بیهقی، از علی روایت است که گفت: آخرین کلام پیامبر صاین بود: «نماز، نماز و از خدا در آنچه دست‏های‏تان مالک آنست بترسید» [۱۶۳]اینچنین در الکنز (۱۸۰/۴) آمده است.

[۱۶۱] صحیح. ابن ماجه (۲۶۹۷) احمد (۳/ ۱۱۷) آلبانی آن را صحیح دانسته است. [۱۶۲] صحیح. ابوداوود (۵۱۵۶) احمد (۱/ ۷۸) ابن ماجه (۲۶۹۸) آلبانی آن را صحیح دانسته است. [۱۶۳] صحیح. نگا: حدیث قبل و الصحیحة (۸۶۸) حاکم (۶/ ۲۹).