حیات صحابه – جلد پنجم

تهجد ابوبکر و عمر ب

ابن ابی شیبه از یحیی بن سعید از ابوبکر سروایت نموده که: وی در اول شب وتر می‏خواند، و وقتی برای نماز بر می‏خاست دو دو رکعت نماز می‏گزارد. این چنین در الکنز (۲۷۸/۴) آمده است. مالک و بیهقی از اسلم روایت نموده‏اند که گفت: عمربن خطاب سدر طول شب همانقدر که خدا می‏خواست، نماز می‏گزارد، چون نصف شب می‏شد، خانواده‏اش را برای نماز بیدار می‏نمود، و بعد از آن به آنها می‏گفت: نماز، و این آیه را تلاوت می‏نمود:

﴿وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ﴾تا به این قول خداوند ﴿وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ﴾[طه: ۱۳۲].

ترجمه: «خانواده ات را به نماز امر کن... عاقیت از آن پرهیزگاران است».

این چنین در منتخب الکنز (۳۸۰/۴) آمده است. و طبرانی - که رجالش ثقه‏اند -، چنانکه هیثمی (۷۳/۹) گفته، از حسن روایت نموده که: عثمان بن ابی العاص با یکی از همسران عمربن خطاب ازدواج نمود، و گفت: به خدا سوگند، او را به سبب علاقمندی به مال و فرزند نکاح ننمودم، فقط خواستم مرا از شب عمر خبر دهد، و از وی پرسید که: نماز عمر در شب چطور بود؟ پاسخ داد: وی نماز عشاء را می‏خواند، بعد از آن امر می‏نمود تا نزد سرش ظرفی را پر از آب نموده بگذاریم و سر آن را بپوشانیم، و در طول شب بیدار می‏شد، و دست‌هایش را در آب می‏گذاشت و بدان روی و دستش را می‏شست و بعد از آن خداوند را، آنقدر که خدا می‏خواست، یاد می‏نمود، بعد از آن چندین بار پی در پی بیدار میشد، تا اینکه بر همان ساعتی می‏رسید، که در آن برای نمازش بر می‏خاست. ابن بریده گفت: چه کسی این را برای تو بیان داشت؟ پاسخ داد: این را دختر عثمان بن ابی العاص برایم بیان نمود، گفت: ثقه است. و ابن سعد از سعیدبن المسیب روایت نموده، که گفت: عمربن خطاب نماز را در دل شب - یعنی در وسط شب - دوست می‏داشت. این چنین در الکنز (۲۷۹/۴) آمده است.