حیات صحابه – جلد پنجم

صدا نمودن: الصلاه جامعه در زمان رسول خدا صقبل از رهنمون شدن به اذان

ابن سعد (۲۴۶/۱) از نافع بن جبیرو عروه و زیدبن اسلام و سعیدبن مسیب روایت نموده، که گفت: در زمان پیامبر صقبل از این که به اذان مأمور شود، منادی پیامبرصبرای مردم صدا می‏نمود: «الصلاة جامعه»، «نماز جماعت در حال قیام است»، و مردم جمع می‏شدند، و هگامی که قبله به‌سوی کعبه گردید، به اذان امر شد، و مسأله اذان رسول خدا صرا فکرمند و پریشان ساخته بود، و آنان چیزهایی را به او می‏گفتند، که به وسیله مردم را به نماز جمع نمایند، برخی از آنان گفتند: بوق، و برخی دیگر گفتند: ناقوس... و حدیث را متذکر شده، در آخر آن آمده: گفتند: و بهاذان اجازه داد، و برای امری که پیش می‏آمد همان روش قبلی برای مردم باقی ماند: «الصلاة جامعه»، و آنان برای پاسخ بدان حاضر می‏شدند و از آن آگاه می‏گردیدند، بنابراین وقتی که خبر فتح خوانده می‏شد، یا به امری مأمور می‏گردیدند، به این صورت صدا می‏شد: «الصلاة جامعه»، اگر چه در غیر وقت نماز می‏بود.