حیات صحابه – جلد پنجم

سوال زبیر ساز پیامبر صدرباره بعضی از احوال آخرت و پاسخ وی

ابن ابی حاتم از ابن زبیر سروایت نموده، که گفت: هنگامی که این آیه نازل شد:

﴿ثُمَّ إِنَّكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عِندَ رَبِّكُمۡ تَخۡتَصِمُونَ ٣١﴾[الزمر: ۳۱].

ترجمه: «باز البته شما روز قیامت نزد پروردگار خود مجادله خواهید کرد».

زبیر سگفت: ای رسول خدا، آیا خصومت بر ما تکرار می‏شود؟ [۸۷]فرمود: «آری»، زبیر سگفت: پس کار دشوار است!! [۸۸]این چنین این را امام احمد هم روایت نموده، و نزدش این زیادت آمده: هنگامی که این آیه نازل گردید:

﴿ثُمَّ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ يَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِيمِ ٨﴾[التکاثر: ۸].

ترجمه: «باز در آن روز از نعمت‏ها پرسیده خواهید شد».

زبیر سگفت: ای پیامبر خدا، از کدام نعمت پرسیده می‏شویم؟ نعمت ما فقط دو سیاه است: خرما و آب. این زیادت را ترمذی هم روایت نموده، و آن را حسن دانسته، و ابن ماجه هم روایتش کرده، در نزد احمد از عبداللَّه بن زبیر از زبیرین عوام سروایت است که گفت: هنگامی که این سوره بر پیامبر صنازل گردید:

﴿إِنَّكَ مَيِّتٞ وَإِنَّهُم مَّيِّتُونَ ٣٠ ثُمَّ إِنَّكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عِندَ رَبِّكُمۡ تَخۡتَصِمُونَ ٣١﴾[الزمر: ۳۰-۳۱].

ترجمه: «به درستی که تو هم مردنی هستی، و ایشان هم مردنی هستند. باز البته شما روز قیامت نزد پروردگار خود مجادله خواهید کرد».

زبیر سگفت: ای رسول خدا، آیا درگیری که در دنیا در میان ما بود با گناهان خاص‌مان بر ما تکرار می‏شود؟ گفت: «آری، به طور حتمی بر شما تکرارمی شود، تا حق هر حق دار به او داده شود»، زبیر سگفت: به خدا سوگند، کار دشوار است!! [۸۹]این را ترمذی هم روایت نموده، و گفته است: حسن و صحیح می‏باشد. این چنین در تفسیر ابن کثیر (۵۲/۴) آمده است. حاکم این را در المستدرک (۵۷۲/۴) روایت نموده، و گفته است: این حدیث از اسناد صحیح برخوردار است، ولی بخاری و مسلم آن را روایت نکرده‏اند.

[۸۷] یعنی: چنانکه در دنیا مخاصمه نمودیم، در آخرت هم مخاصمه می‏کنیم. [۸۸] حسن. احمد (۱/ ۱۶۴) ترمذی (۳۲۳۶) (۳۳۵۶) ابن ماجه (۴۱۵۸) آلبانی آن را حسن دانسته است. [۸۹] صحیح. احمد (۱/ ۱۶۷) احمد شاکر آن را صحیح دانسته است.