حیات صحابه – جلد پنجم

تهجد ابن مسعود و سلمان ب

طبرانی از علقمه بن قیس روایت نموده، که گفت: شبی با عبداللَّه بن مسعود سخوابیدم، وی در اول شب قیام نمود [۳۳۵]، بعد از آن برخاست، و مثل قرائت امام در مسجد قبیله‏اش قرائت می‏نمود، به ترتیل می‏خواند و تکرار نمی‏کرد، کسانی که در اطرافش بودند می‏شنیدند، و صدایش را نیز تکرار نمی‏نمود، تا اینکه از تاریکی آخر شب، جز مانند فاصله میان اذان مغرب و عودت از آن باقی نماند، بعد از آن وی وتر خواند. هیثمی (۲۶۶/۲) می‏گوید: این را طبرانی در الکبیر روایت نموده، و رجال آن رجال صحیح‌اند. و طبرانی از طارق بن شهاب روایت نموده که: وی نزد سلمان سخوابید، تا ببیند که تلاش وی چگونه است، می‏گوید: سلمان در آخر شب به نماز ایستاد، و گوییی طارق آنچه را گمان می‏نمود ندید، و آن را برای وی متذکر گردید، سلمان گفت: بر نمازهای پنجگانه مداومت و توجه داشته باشید، چون این‏ها کفاره این گناهانند، البته در صورتی که مرتکب قتل نشود، و وقتی مردم شب نمایند بر سه حالت می‏باشند: کسی از آنان چنان می‏باشد، که او را نفع می‏باشد و نه ضرر، و کسی از آنان چنان می‏باشد که برای او ضرر می‏باشد و نه نفع، و کسی از آنان چنان می‏باشد، که برای او نه نفع می‏باشد و نه ضرر، مردی که تاریکی شب و غفلت مردم را غنیمت می‏شمرد، و بر می‏خیزد و تا صبح نماز می‏گزارد، این همان کسی است، که برایش نفع است و نه ضرر، و مردی که غفلت مردم و تاریکی شب را غنیمت می‏شمرد و دست به گناه می‏زند، این همان کسی است، که برایش ضرر است و نه نفع و مردی که نماز عشاء را می‏گزارد و می‏خوابد، این همان کسی است، که نه برایش نفع است و نه ضرر، و زنهار که به شتاب روی!! میانه روی اختیار نما و مداومت کن. منذری در ترغیب خود (۴۰۱/۱) گفته: این را طبرانی در الکبیر، به صورت موقوف، به اسنادی که در آن باکی نیست، روایت نموده، و گروهی هم این را به صورت مرفوع روایت کرده‏اند

[۳۳۵] این چنین در اصل آمده، و ممکن درست «خواب نمود» باشد.