حیات صحابه – جلد پنجم

پیامبر صو انجام دادن این عمل

حاکم از عمر سروایت نموده، که گفت: رسول خدا صوقتی دعا می‏نمود، دست‌هایش را بلندمی کرد، و وقتی فارغ می‏شد، آن‏ها را رویش می‏مالید. و هم چنین نزد وی و ترمذی - که آن را صحیح دانسته - از وی روایت است که گفت: رسول خدا صهنگامی که دست‌هایش را در دعا بلند می‏نمود، تا وقتی که با ان‏ها رویش را مسح نمی‏کرد، پایین نمی‏نمود [۷۶۲]. و نزد عبدالغنی در ایضاح الاشکال از وی روایت است که گفت: پیامبر صرا نزد سنگ‏های زیت [۷۶۳]دیدم که با کف دست‏هایش دعا می‏نمود، و هنگامی که فارغ شد با آن‏ها رویش را مسح نمود. این چنین در الکنز (۲۸۹/۱) آمده است.

و احمد از عایشه لروایت نموده، که گفت: رسول خدا صدست‌هایش را بلند می‏نمود و دعا می‏کرد، تا حدی که من از زیاد بلند نگه داشتن آن‏ها ملول می‏شدم [۷۶۴]. هیثمی (۱۶۸/۱۰) می‏گوید: احمد این را به سه اسناد روایت نموده، و رجال همه آن‏ها رجال صحیح‏اند. و عبدالرزاق از وی مثل این را روایت نموده و افزوده است: «اللهم انما انا بشر فلا تعذبني بشتم رجل شتمته او آذيته»، ترجمه: «بار خدایا، من بشر هستم، پس مرا به دشنام مردی که دشنامش داده‏ام یا اذیتش رسانیده‏ام عذاب مده» [۷۶۵]. [۷۶۶]این چنین در الکنز (۲۹۱/۱) آمده است. نزد بخاری در الادب المفرد (ص۹۰) از عایشه لروایت است که وی پیامبر صرا در حالی دید که دست‌هایش را بلند نموده دعا می‏کرد و می‏گفت: «إنما انا بشر فلا تعاقبني. ايما رجل من الـمومنين آذيته واو شتمته فلا تعاقبني فيه»، ترجمه: «من بشر هستم بنابراین عقابم من، هر مردی را که از مومنین اذیت نموده‏ام یا دشنام داده‏ام، مرا در آن مورد مؤاخذه منما».

[۷۶۲] ضعیف. ترمذی (۳۳۸۶) حاکم (۱/ ۵۳۶) در آن حماد بن عیسی است که ضعیف است. آلبانی آن را ضعیف دانسته است. نگا: الصحیحة (۵۹۵) و ارواء (۴۴۲) و ضعیف الجامع (۴۳۹۹). [۷۶۳] نام مکانی است در مدینه منوره. [۷۶۴] صحیح. احمد (۶/ ۲۲۵) هیثمی می گوید: احمد این را با سه سند روایت کرده است که رجال آن همه رجال صحیح‌اند. نگا: المجمع (۱۰/ ۱۶۸). [۷۶۵] صحیح. احمد (۶/ ۱۳۳، ۱۶۰، ۱۸۰). [۷۶۶] صحیح لغیره. بخاری در ادب المفرد (۶۱۰) (۶۱۳) و مسلم به مانند آن که در آن ذکر رفع یدین نیست. ابن حجر آن را در فتح الباری (۱۱/ ۱۴۲) و آلبانی در صحیح الإباء (۴۷۷) و الصحیحة (۸۲، ۸۳) صحیح دانسته‌اند.