حیات صحابه – جلد پنجم

امر پیامبر صبه یارانش که بگویند: ما شاءاللَّه وحده لا شریک له

بیهقی در الاسماء والصفات (ص۱۱۰) از طفیل بن عبداللَّه س- که برادر عایشه لاز طرف مادرش بود - روایت نموده که: وی در خواب خود دید که با گروهی از مسیحیان روبرو شد و گفت: چه قدر قوم نیکی هستید شما، اگر بر این گمان نمی‏بودید که مسیح پسر خداست. گفتند شما هم قوم نیکی هستید اگر نگویید: [۴۷](ما شاءاللَّه و شاء محمد)، «آنچه خدا بخواهد و محمد بخواهد»، بعد از آن با گروهی از یهود روبرو گردید و گفت: شما قوم نیکی هستید اگر بر این گمان نمی‏بودید که عزیر پسر خداست، گفتند: و شما هم قومی هستید که می‏گویید: (ماشاءاللَّه و شاء محمد)، می‏افزاید: آن گاه نزد پیامبر صآمد، و آن را برایش تعریف کرد. پیامبر صفرمود: «آیا آن را برای کسی بیان نموده‏ای؟» پاسخ داد: بلی، آن گاه پس از حمد و ثنای خداوند متعال گفت: «برادر‌تان آنچه را دیده، که برای‌تان رسیده است، بنابراین آن را مگویید، ولیکن بگویید: «ماشاء الله وحده لا شريك له»، «آنچه خدا به تنهایی اش بخواهد، خدایی که شریکی ندارد» [۴۸].

و نزد وی هم چنین از حذیفه سروایت است که گفت: مردی از مسلمانان در خواب دید، که با مردی از اهل کتاب روبرو شد، وی گفت: شما قوم نیکی هستید، اگر شرک نیاورید و نگویید: «ماشاء الله وشاء محمد»، وی آن را برای پیامبر صیادآور شد، فرمود: «من آن را برای‌تان بد می‏دیدم، بگویید «ماشاء الله ثم شاء فلان»، آنچه خدا بخواهد و بعد از آن فلان بخواهد» [۴۹].

و بیهقی در الاسماء والصفات (ص۱۱۰) از ابن عباس سروایت نموده، که گفت: مردی نزد رسول خدا صآمد، و در مورد موضوعی با وی صحبت کرد، آن مرد به رسول خدا صگفت: «ماشاءاللَّه وشئت»، «آنچه خدا بخواهد و تو بخواهی»، رسول خدا صگفت: «آیا مرا مساوی خدا گردانیدی؟ بلکه آنچه را خدا به تنهایی اش بخواهد» [۵۰].

[۴۷] ممکن است درست همینطور باشد که ذکر نموده‏ایم و در اصل چنین آمده، گفت: شما قوم هستید اگر... [۴۸] صحیح. ابن ماجه (۲۱۱۸) احمد (۵/ ۱۹۶) آلبانی آن را در الصحیحة (۱۳۸) به علت شواهد آن صحیح دانسته است. [۴۹] نگا: الصحیحة (۱/ ۲۶۴). [۵۰] صحیح. بخاری در ادب المفرد (۳/ ۷۸) ابن ماجه (۲۱۱۷) آلبانی آن را در الصحیحة (۱۳۹) صحیح دانسته است.