حیات صحابه – جلد چهارم

حدیث عایشهلدرباره مردى که غلام‏هاى خود را دشنام مى‏داد

احمد و ترمذی از عایشه لروایت نموده‏اند که گفت: مردی آمد و در پیش روی رسول خدا صنشست و گفت: من دو غلام دارم، که به من دروغ می‏گویند، به من خیانت می‏کنند و از من نافرمانی می‏نمایند، و من ایشان را دشنام می‏دهم و می‏زنم، پس روش من در مقابل ایشان چطور است؟ رسول خدا صفرمود: «وقتی روز قیامت فرا رسد، خیانت، نافرمانی و دروغ آن‏ها در مقابل تو حساب می‏شود، و همچنان تعذیب تو بر آن‏ها حساب می‏شود، (اگر تعذیب تو بر آن‏ها) به قدر گناهان‌شان باشد در این صورت کفاف و برابر می‏باشد، نه برای تو می‏باشد و نه هم بر تو [۵۲۵]، اگر تعذیب تو بر آن‏ها از گناهان‌شان افزون باشد به اندازه همان زیادتی برای آن‏ها از تو قصاص گرفته می‏شود» [۵۲۶]. آن گاه آن مرد به گوشه‏ای رفت، و فریاد کشید و گریه کرد. پیامبر خدا صبه او گفت: «آیا قول خداوند را نمی‏خوانی:

﴿وَنَضَعُ ٱلۡمَوَٰزِينَ ٱلۡقِسۡطَ لِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَلَا تُظۡلَمُ نَفۡسٞ شَيۡ‍ٔٗاۖ وَإِن كَانَ مِثۡقَالَ حَبَّةٖ مِّنۡ خَرۡدَلٍ أَتَيۡنَا بِهَاۗ وَكَفَىٰ بِنَا حَٰسِبِينَ ٤٧﴾[الانبیاء: ۴۷].

ترجمه: «ما ترازوهای عدل را در روز قیامت نصب می‏کنیم، لذا به هیچ کس کمترین ستمی نمی‏شود، و اگر به مقدار سنگینی یکدانه خردل (کار نیک و بدی باشد) ما آن را حاضر می‏کنیم، و کافی است که ما حساب کننده باشیم».

آن گاه آن مرد گفت: ای رسول خدا، برای خودم و آنان خیری جز جدایی آن‏ها چیزی دیگر نمی‏یابم، بنابراین تو شاهد باش که همه آن‏ها آزاد هستند [۵۲۷].

[۵۲۵] یعنی: نه به نفعت می‏باشد و نه به ضررت، بلکه قضیه به شکل مساویانه فیصله می‏گردد. م. [۵۲۶] صحیح. ترمذی (۳۱۶۵) احمد (۶/ ۵۸۰) آلبانی آن را در صحیح ترمذی و صحیح الجامع (۸۰۳۹) و صحیح الترغیب صحیح دانسته است. [۵۲۷] این چنین در الترغیب (۴۹۹/۳) آمده، و در ۴۶۴/۵) می‏گوید: اسناد احمد و ترمذی متصل است، و راویان‌شان ثقه‏اند.