حیات صحابه – جلد چهارم

پیامبر صو برگزیدن آسان‏ترین کار و انتقامش براى خدا

مالک از عایشه لروایت نموده، که گفت: هر باری پیامبر خدا صدر بین دو کار مختار گردانیده شده، آسانترین آن دو را، در صورتی که گناه نبوده، انتخاب کرده است، و اگر گناه بوده از همه مردم از آن دورتر بوده است، وی برای خود انتقام نمی‏گرفت، مگر در صورتی که یکی از حرمات خداوند شکسته می‏شد، و برای خدا از آن انتقام می‏گرفت [۱۱۰۱]. این را بخاری و مسلم، چنانکه در البدایه (۳۶/۶) آمده، روایت نموده‏اند، و این را ابوداود، نسائی و احمد، چنانکه در الکنز (۴۷/۴) آمده، روایت کرده‏اند، و ابونعیم آن را در الدلائل (ص۵۷) روایت نموده است.

و نزد احمد از عایشه لروایت است که گفت: رسول خدا صهرگز با دست خود نه خادمی را زده است و نه زنی را و نه هم چیز دیگری را، مگر در جهاد در راه خدا، و هرگز در میان دو چیز مختار گردانیده نشده، مگر اینکه آسان‏ترین آن دو، در صورتی که گناه نبود، برایش محبوب‏تر بوده، و وقتی که گناه می‏بود از همه مردم نسبت به گناه دورتر بود، و از چیزی که برایش پیش می‏آمد تا وقتی که حرمات خداوند هتک نمی‏شد، انتقام نمی‏گرفت، و [در صورت هتک حرمات خداوند] او برای خداوند ﻷانتقام می‏گرفت [۱۱۰۲]. این چنین در البدایه (۳۶/۶) آمده است. و این را مسلم (۲۵۶/۲)، ابونعیم در الدلائل به اختصار، عبدالرزاق، عبد بن حمیدو حاکم به مانند حدیث احمد، چنانکه در الکنز (۴۷/۴) آمده، روایت نموده‏اند. و نزد ترمذی [۱۱۰۳]از عایشه لروایت است که گفت: رسول خدا صدر صورتی که محارم خداوند هتک نمی‏شد، از ظلمی که بر خودش روا داشته می‏شد هرگز انتقام نمی‏گرفت، و وقتی که چیزی از محارم خداوند متعال هتک می‏شد، از همه‌شان در آن مورد خشمناک‏تر می‏بود، و درمیان دو چیز صاحب اختیار نشده، مگر اینکه آسان آن دو را، در صورتی که گناه نبوده، اختیار نموده است [۱۱۰۴]. این را ابویعلی و حاکم، چنانکه در الکنز (۴۷/۴) آمده، روایت نموده‏اند.

[۱۱۰۱] بخاری (۳۵۶۰) مسلم (۲۳۲۷) مالک در موطا (در حسن خلق) به شماره (۲). [۱۱۰۲] مسلم (۲۳۲۸) احمد (۶/ ۲۳۲). [۱۱۰۳] الشمائل (ص ۲۵). [۱۱۰۴] صحیح. ابویعلی (۴۴۵۲) مسلم (۲۳۲۷) ترمذی در الشمائل (۳۳۴).