حیات صحابه – جلد چهارم

قصه خوف جوانى از انصار

حاکم - و گفته: از اسناد صحیح برخوردار است - و بیهقی از طریق وی از سهل بن سعد سروایت نموده‏اند که: جوانی از انصار را آن چنان ترس خداوند فرا گرفت، که در وقت نام بردن آتش گریه می‏نمود، حتی که این مسئله او را در خانه حبس نمود، و موضوع به پیامبر خدا صیادآوری شد، و او در خانه نزدش آمد. هنگامی که پیامبر صنزد وی داخل شد، او را در آغوش خود کشید، و او در حال جان داد و افتاد، آن گاه پیامبر صفرمود: «رفیق‏تان را آماده کنید [۱۵۱۱]، چون خوف جگرش را قطع نمود» [۱۵۱۲]. این چنین در الترغیب (۲۲۳/۵) آمده است، و ابن ابی الدنیا هم این را روایت نموده است. و ابن قدامه نیز از حذیفه سروایت نموده، و مانند آن را متذکر شده و در حدیث وی آمده است: پیامبر صنزدش آمد، هنگامی که جوان به طرف وی نگاه کرد، برخاست و با او روبروسی نمود، و جان داد و افتاد، آن گاه پیامبر صفرمود: «صاحب‌تان را آماده کنید، چون ترس آتش جگرش را قطع نموده است، سوگند به ذاتی که جانم در دست اوست، خداوند او را از آتش پناه داد، کسی که چیزی را آرزو می‏نماید آن را طلب می‏کند، و کسی که از چیزی می‏ترسد، از آن می‏گریزد» [۱۵۱۳]. این چنین در الکنز (۱۴۴/۲) آمده است.

و حاکم - که آن را صحیح دانسته - از ابن عباس بروایت نموده، که گفت: هنگامی که خداوند ﻷاین آیه را بر پیامبر خود نازل نمود:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ وَأَهۡلِيكُمۡ نَارٗا وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُ﴾[التحریم: ۶].

ترجمه: «ای کسانی که ایمان آورده‏اید! خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‏ها و سنگ هاست نگه دارید».

پیامبر خدا صروزی آن را برای اصحاب خود تلاوت نمود، و جوانی بیهوش به زمین افتاد، آن گاه پیامبر صدست خود را بر سینه وی گذاشت، و دید که قلبش حرکت می‏کند، فرمود: «ای جوان بگو: لا إله إلا الله»، و او آن را گرفت، و پیامبر صاو را به جنت بشارت داد، اصحابش گفتند: ای پیامبر خدا، آیا از میان ما این فقط برای اوست؟ [۱۵۱۴]گفت: «آیا قول خداوند متعال را نشنیده‏اید:

﴿ذَٰلِكَ لِمَنۡ خَافَ مَقَامِي وَخَافَ وَعِيدِ﴾؟» [ابراهیم: ۱۴].

ترجمه: «این برای کسی است که از مقام من بترسد، و از وعده عذاب بیمناک باشد». این چنین در الترغیب (۱۹۴/۵) آمده است [۱۵۱۵].

[۱۵۱۱] تجهیز و تکفین وی را آماده کنید. م. [۱۵۱۲] ضعیف. حاکم (۲/ ۴۹۴) ابن عساکر (۴/ ۱۸۲) حاکم آن را صحیح دانسته . آلبانی آن را در ضعیف الترغیب (۱۹۶۶) ضعیف دانسته است. [۱۵۱۳] بسیار ضعیف. ابن ابی دنیا در «کتاب الخائفین» همچنین در الترغیب (۱/ ۲۲۷، ۴۸۴) از طریق الاصبهانی . آلیانی آن را در ضعیف الترغیب (۱۹۶۷) ضعیف دانسته است. [۱۵۱۴] یعنی این بشارت فقط برای اوست. [۱۵۱۵] ضعیف. حاکم (۲/ ۳۵۱) و آلبانی آن را در ضعیف الترغیب (۱۹۴۰) ضعیف دانسته است.