فرازی از زندگیِ شیخ ابن باز
تولّد، نشو و علم اندوزی؛
جناب شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن عبدالرحمان بن محمد بن عبدالله بن باز – رحمه الله علیه- در دوازدهم ذی حجّه‌ی سال ۱۳۳۰ هجری در شهر ریاض متولّد شد، در خانواد‌های که اکثر مردان آن به علم و دانشوری شهره‌اند.
در ابتدای امر جناب شیخ عبدالعزیز بن باز، بینا بوده، امّا در همان اوان کودکی به نوعی از بیماری چشم، مبتلا شد (۱۳۳۶هـ)که باعث تضعیف چشمشان گشت. سرانجام در اوّل محرّم ۱۳۵۰ هـ.ق برای همیشه بینایی خود را از دست دادند.
شیخ عبدالعزیز بن باز – الله از او خشنود باد- در سایه‌ی تربیت دینیِ مداوم قرآنی و اهمیّتی که بزرگان خاندان به آن مبذول می‌داشتند، نشو و نما یافت و قرآن کریم چون نوری، زندگی وی را روشن گردانید و از همان ابتدا به حفظ و مدارسه‌ی قرآن همّت گماشت، لذا نرسیده به سنّ بلوغ حافظ قرآن گردید.
علوم شرعی و دینی را نزد علمای عظام ریاض آغاز کرد و به آن استمرار بخشید تا مقامی‌شاخص و علمی را فرا چنگ آورد. برخی از استادان وی:
شیخ محمد بن عبداللطیف‌آل شیخ، شیخ صالح بن عبدالعزیز آل شیخ، شیخ سعد بن عتیق، شیخ حمد بن فارس، شیخ سعد بن وقاص بخاری- شیخ محمد بن ابراهیم آل شیخ- رحمهم الله ـ..
جایگاه ِ تعلیمی و تبلیغی شیخ ابن باز:
مسیر علمی‌شیخ ابن باز- /- و افاضات علمی‌آیشان حولِ محور چندین اصل مهم است که در هر‌یک از آن‌‌ها امام بود و بر اثر تجربه‌‌ها وممارست هایی که کسب نمود، هرچه بیشتر برابعاد شخصیتی ایشان افزوده شد.
در آغاز، به عنوان قاضی‌ای منطقه‌ی خرج شروع به کار نمود (۱۳۵۷- ۱۳۷۱هـ.ق) و از سال۱۳۷۲ هجری به مدّت یک سال در «معهد علمی» ریاض به تدریس اشتغال ورزید. بعد از آن در سال ۱۳۷۳هـ.ق به دانشکده‌ی شریعت ریاض منتقل شد تا به تدریس فقه، توحید و حدیث بپردازد. و این انتقال هفت سال؛ یعنی تا ۱۳۸۰ هجری به طول انجامید.
در سال ۱۳۸۱هـ.ق. به نائب رئیسی دانشگاه اسلامی مدینه منصوب شد و در این منصب تا سال هجری۱۳۹۰ باقی ماند و سرانجام، شخصاً ریاست دانشگاه را عهده دارگشت (۱۳۹۰ـ ۱۳۹۵). در ۱۴ شوّال ۱۳۹۵هجری، به فرمان پادشاه سعودی، شیخ در مقام وزیر به ریاست اداره‌ی «البحوث العلمیة والإفتاء و الدعوة و الإرشاد» درآمد.
درمحرم سال ۱۴۱۴ هـ. ق. جناب شیخ عبدالعزیز بن باز با حفظ سِمَت، «مفتی عام» کشور عربستان شد و تا وقتی که دارِ فانی را وداع گفت در دو مقامِ مذکور باقی ماند؛ الله بر او رحم کند و او را در بهشت برین خود جای دهد!.
علاوه بر موارد فوق، شیخ ریاستِ مجالس و هیأت‌‌های علمی و اسلامی زیادی را عهده دار بود یا در آن عضویت داشت چون:
- ریاست «هیئة کبار العلماء».
- ریاستِ «المجلس التأسیسی لرابطة العالم الإسلامی».
- ریاستِ «المجمع الفقهی الإسلامی در مکة مکرمه».
- عضویت در مجلس اعلای دانشگاه اسلامی مدینه.
- عضویت در «هیئة العلیا للدعوة الإسلامیة».
- عضویت در مجلس شورای جهانی جوانان اسلامی.
و عضویت در چند مجلس و هیأت اسلامی.
همچنین شیخ، ریاستِ تعدادی از کنفرانس‌های‌اسلامی را در کشور عربستان عهده دار بوده‌اند که راه را برای ارتباط و تبادل نظر با بسیاری از مبلّغان و داعیان و علمای مسلمین در اقصی نقاط جهان فراهم می‌ساخت.
آثار و تألیفات؛
با وجود این که ایشان مسئولیت‌‌های گوناگونی را عهده‌دار بودند، امّا هیچگاه جایگاه خود را به عنوان یک دانمشند تأثیر گذار و یک مبلّغ اسلامی‌فراموش نکرد؛ از این جهت آثار و کتاب‌‌های زیادی از خود به یادگار گذاشت.
۱- الفوائد الجلیة فی المباحث الفرضیّة؛ ۲- تحقیق و تبیین بسیاری از مسائل حج و عمره و زیارت؛
۳- التحذیر من البدع؛۴- دو رساله کوتاه در زکات و نماز ۵ - العقیدة الموجزة وما یضادها؛
۶- وجوب العمل بسنة الرسول ۷- الدعوة إلی الله و اخلاق الدعاة ۸- وجوب تحکیم شرع الله و نبذ ما خالفه ۹- حکم السفور و الحجاب و نکاح الشغار ۱۰- شیخ محمد بن عبدالوهاب دعوته و سیرته ۱۱- سه رساله در نماز ۱۲- حکم الإسلام فی مَن طعن فی القرآن أو فی رسول الله ۱۳- حاشیه بر فتح الباری ۱۴- اقامة البراهین علی حکم من استعان بغیر الله او صدق الکهنة و العرافین ۱۵- الجهاد فی سبیل الله ۱۶ - الدروس المهمة لعامة الأمة۱۷ - فتاوی تتعلق بأحکام الحج و العمرة و الزیارة ۱۸- وجوب لزوم السنة و الحذر من البدعة. و چندین رساله و فتاوای دیگر.
فعالیت‌های تبلیغی و اهتمام به دین و امت؛
شیخ ابن باز، نقش بارزی در عرصه‌‌های متعددی از تبلیغ و اهتمام به امور مسلمین ایفا نمودند؛ از جمله‌ی آن‌‌ها پشتیبانی از مؤسسات و مراکز اسلامی در اقصی نقاط جهان، اهتمام و توجّه زیاد به مسائل توحیدی، یکتا پرستی، عقیده و...
جناب شیخ، اهتمام خاصّی به حفظ و تعلیم قرآن داشت برای همین از اجتماعات و تشکّل‌‌های حفظ قرآن کریم، بسیار حمایت می‌کرد و در جهت تشویق آن‌‌ها نهایت همکاری و تلاش را ابراز می‌داشت و همزمان به امور مسلمین نیز اهتمام تمام داشت و می‌کوشید مشاکل و مسائل آنان را برطرف نماید. همچنین وی بر جریآن‌‌ها و مسائل مسلمانان اشراف کامل داشت و از آن‌‌ها در گوشه و کنار جهان حمایت می‌کرد.
شیخ با تلاش پیگیر خود ازدرس و تعلیم گرفته تا گفتگو‌ها و مناظرات مختلف و نوشتن مقالات، توانست نهال مفاهیم اسلامی صحیح را در جان و دل مسلمین بکارد.
بر همین اساس می‌بینیم ایشان در رسانه‌‌های عمومی‌برای دعوت، تبلیغ و ارشاد، حضوری چشم گیر داشت و از وی در مجله‌ی «البحوث الإسلامیه» مقالات متنوّع و زیادی به چاپ رسیده است. به خاطر همین تلاش مداوم بود که مؤسسه‌ی «ملک فیصل» در سال ۱۴۰۲هـ.ق؛ به خاطر ارج گذاشتن به خدمات شیخ به اسلام و تلاش مداوم و اثر بخش در این میدان، جایزه‌ی ویژه-ی«ملک فیصل» را به وی اهدا نمود.
درگذشت:
سرانجام شیخ ابن باز، در سال ۱۴۲۰ هـ.ق، روز پنجشنبه قبل از طلوع فجر در شهر طائف در منزل شخصی خود دار فانی را وداع گفت؛ جسد وی به مکّه منتقل شد و جمع زیادی از مسلمانان در مسجد الحرام بر وی نماز گذاردند، آن گاه در گورستان «العدل» به خاک سپرده شد.
«رحمت فراوان الله بر او باد! و خداوند او را در بهشتِ برین خود جای دهد و امّت اسلام را از علم و دانش او بهره مند گرداند»!.