فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

فهرست کتاب

[۵۱] آیا کشیدن موزه، وضو را باطل می‌کند؟

[۵۱] آیا کشیدن موزه، وضو را باطل می‌کند؟

س: شخصی موزه‌هایش را می‌پوشد و در اوقات نماز‌های صبح، ظهر و عصر بر آن‌‌ها مسح می‌کند و پس از مسح، در وقت عصر آن‌‌ها را از پا درمی‌آورد. آیا وضوی این شخص می‌شکند یا این‌که وضویش باقی است؟ امیدوارم مسئله را با ذکر دلیل بیان نمائید، زیرا برخی از برادران می‌گویند وضوی این شخص نمی‌شکند؛ اما دلیلی بر ادعای خود ارائه نمی‌دهند.

ج: در مورد مسئله‌ی مذکور نص صریحی وجود نشده است، بنابراین مسئله‌ی مذکور اجتهادی است و نظرات مجتهدین پیرامون آن مختلف است [۶۳۹].

نخعی، زهری، اوزاعی، اسحاق، شافعی و احمد- در یکی از اقوال- گفته‌اند: وضوی این شخص باطل می‌شود، زیرا برخی از اعضایش بی‌ضو می‌شود. بنابراین در همه‌ی اعضا وضویش باطل می‌گردد، کما این‌که اگر بی‌وضو بشود حکمش همین است.

امام ابوحنیفه (/) گفته است: جایز است که تن‌‌ها پاهایش را بشوید و همین است فتوای دیگر امام شافعی و روایت دوم از امام احمد (رحمهم الله)، زیرا این شخص اگر بدون شستن پاهایش نماز بخواند در واقع نه پاهایش را شسته و نه این‌که بر موزه مسح کرده است.

ابراهیم نخعی در روایت دیگر گفته است: وضو نمی‌شکند و شستن پا‌ها نیز بر او واجب نیست؛ بلکه می‌تواند بدون تجدید وضو و شستن پا‌ها می‌تواند نماز بخواند. همین است فتوای ابن‌حزم و جماعتی دیگر؛ این‌‌ها می‌گویند که شخص مذکور بر وضو بوده و حدث (بی‌وضویی) بر او حادث نشده است. پس طبق قاعده‌ی کلی وضوی این شخص بر حال خود باقی است و چون هر چیزی بر اصالت خود باقی می‌ماند؛ مگر آن‌که دلیل انتقال آن از اصالتش ثابت بگردد.

و بالله التوفیق، و صلی الله علی نبینا محمد و آله و صحبه و سلم

فتاوای انجمن دایمی مباحث علمی و افتا (۵/۲۵۱، ۲۵۲)

[۶۳۹] مراجعه شود به «المغنی» از ابن قدامه‌ (۱/۱۷۷). و بعد از آن.