فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۲] اولویتها و اصول دعوت ثابت است

س: آیا اولویت‌های دعوت اسلامی از یک زمانه تا زمآن‌‌های دیگر و از یک جامعه تا جامع‌های دیگر متفاوت است؟ و آیا آن طورکه رسول الله با عقیده دعوتش را آغاز کرد باید داعیان این عصر هم دعوت را از عقیده شروع کنند؟

ج: بدون شک اولویت‌‌ها و اصول دعوت از زمان بعثت رسول الله ج تا قیام قیامت ثابت است و با تغییر زمان تغییر نمی‌کند، اما بعضی از اصول در برخی جوامع بدون کم و کاست، وجود دارد. لذا داعی به امور دیگر اهتمام می‌ورزد و مردم را به آن چه کمبود دارند دعوت می‌کند، اما باید در نظر داشت که اصول دعوت اسلامی تغییر نمی‌کند.

رسول الله ج خطاب به معاذ بن جبل س زمانی‌که او را به یمن فرستاد، فرمودند: «فَادْعُهُمْ إِلَى شَهَادَةِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّـهُ وَأَنِّي رَسُولُ اللَّـهِ فَإِنْ هُمْ أَطَاعُوا لِذَلِكَ فَأَعْلِمْهُمْ أَنَّ اللَّـهَ افْتَرَضَ عَلَيْهِمْ خَمْسَ صَلَوَاتٍ فِي كُلِّ يَوْمٍ وَلَيْلَةٍ فَإِنْ هُمْ أَطَاعُوا لِذَلِكَ فَأَعْلِمْهُمْ أَنَّ اللَّـهَ افْتَرَضَ عَلَيْهِمْ صَدَقَةً تُؤْخَذُ مِنْ أَغْنِيَائِهِمْ فَتُرَدُّ فِي فُقَرَائِهِمْ» [۱۱۲۳]. «و ازآن‌‌ها بخواه تا شهادت دهندکه هیچ معبود برحقی جز الله تعالی نیست و من رسول الله ج هستم، وقتی این را پذیرفتند به آن‌‌ها خبر ده ‌که الله تعالی پنج وقت نماز را در طول شبانه روز بر آن‌‌ها فرض گردانیده است، وقتی اطاعت‌کردند، به آنان خبر ده‌ که الله‌تعالى زکات مال را بر آنان فرض کرده تا از ثروتمندان‌گرفته شود و در میان فقرا توزیع گردد».

این‌همان اصولی است‌که واجب است ما وقتی ملتی کافر را به‌سوی الله تعالی دعوت می‌کنیم این ترتیب رعایت شود! اما وقتی می‌خواهیم‌گروه مسلمانی را دعوت کنیم که اصل اول-توحید- را پذیرفته‌اند، لذا ما آن‌‌ها را به موارد دیگر دعوت می‌کنیم به همان سبک و سیاقی که در حدیث فوق است.

شیخ ابن عثیمین- کتاب الدعوة (۵)، (۲/۱۵۴- ۱۵۵

[۱۱۲۳] بخاری (۱۴۵۸)، و مسلم (۱۹).