فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۹۷] حکم عقیده‌ی ماده از بین نمی‌رود و از عدم بوجود نیامده است

س: حکم این عقیده که می‌گویند: ماده فنا نمی‌شود و از بین نمی‌رود و از عدم پدید نیامده است، چیست؟

ج: این‌که می‌گویند: ماده فنا نمی‌شود و از عدم آفریده نشده و بوجود نیامده، کفر است. امکان ندارد مؤمنی چنین حرفی را بزند و هر چه غیر از الله در آسمآن‌‌ها و زمین هستند از عدم آفریده شده‌اند و مخلوق هستند.

الله تعالى می‌فرماید: ﴿ٱللَّهُ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ﴾ [الزمر: ۶۲] «الله خالق تمام چیزها ست».

غیر از الله هیچ چیزی ازلی و ابدی نیست. و اگر منظور از این که ماده فنا نمی‌شود این باشد که اشیا ذاتا از بین نمی‌روند. این هم اشتباه است، چون هر چیزی که وجود دارد قابل فناشدن‌ و از بین رفتن است اما اگر منظور این باشد که برخی از مخلوقات به اراده‌ی الله نابود نمی‌شوند ‌این حق و صحیح است؛ زیرا بهشت و نعمت‌های‌آن از بین نمی‌رود و بهشتیان و دوزخیان از بین نمی‌روند؛ اما این که بطور مطلق ‌بگویند: ماده (هیچ اصلی در پدید آمدن و ‌باقی ماندن ندارد) باوری الحادی است. ما می‌گوییم: ماده مخلوقی است که از عدم بوجود آمده است، لذا اصل در هر چیزی غیر از ذات و صفات الله عدم است. در خصوص ‌بحث فنا پیشتر بطور مفصل بحث کرده‌ایم.

والله الموفق شیخ ابن عثیمین، الفاظ و مفاهم فی میزان‌الشریعة ص/۲۸