[۲۴] دعا برای پدر ومادر از صدقه دادن از سوی آنها بهتر است
س: اگر از مال خود برای مادرم صدقه بدهم آیا این جایز است؟ آیا ثواب این صدقه به مادرم رحمهاالله می‌رسد؟
ج: بله، جایز است که انسان از سوی مادر یا پدر مرده‌اش صدقه بدهد، و ثواب صدقه به کسی که برای او صدقه داده شده می‌رسد. به دلیل آن که در صحیح بخاری روایت است که مردی نزد پیامبر ج آمد وگفت: «إِنَّ أُمِّي افْتُلِتَتْ نَفْسُهَا - أی ماتت بغتة- وَأُرَاهَا لَوْ تَكَلَّمَتْ تَصَدَّقَتْ، أَفَأَتَصَدَّقُ عَنْهَا؟ قَالَ: نَعَمْ» [۱۴۸۹]. «مادرم ناگهان وفات یافت و به نظر من اگر فرصت حرف زدن می‌یافت صدقه می‌داد، آیا می‌توانم از سوی او صدقه بدهم؟ پیامبر ج فرمود: بله».
همچنین پیامبر ج به سعد بن عباده س اجازه داد که باغ نخل خود را بعد از مرگ مادرش برایش صدقه کند [۱۴۹۰].
ولی باید دانست که بهتر است انسان برای پدر و مادرش دعا کند و ثواب اعمال صالح را برای خودش قرار دهد، زیرا آن چه سلف انجام می‌داده‌اند، همین بوده است؛ فرموده‌ی پیامبر ج بر همین دلالت می‌نماید: «إِذَا مَاتَ الْـانسان انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلَّا مِنْ ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ» [۱۴۹۱]. «هرگاه انسان بمیرد عملش قطع می‌شود؛ مگر از سه چیز: صدقه جاریه یا علمی که از آن استفاده می‌شود یا فرزند صالحی که برایش دعا می‌کند».
امّا اگر انسان عمل صالحی بعد از مرگ پدر و مادرش به این نیّت انجام دهد که ثوابش به آنها برسد اشکالی ندارد.
شیخ ابن عثیمین، کتاب الدعوة (۵)۲/۱۵۱
[۱۴۸۹] بخاری۱۳۸۸،۲۷۶۰،و مسلم۱۰۰۴. [۱۴۹۰] بخاری۲۷۶۲. [۱۴۹۱] مسلم ۱۶۳۱.