فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۰] حکم روزه برای تارک نماز

س: کسی که نماز نمی‌خواند ولی روزه می‌گیرد، آیا روزه‌اش صحیح می‌شود؟

ج: طبق صحیح ترین اقوال، تارک عمدی نماز کافر است، بنابراین از او هیچ عبادتی از جمله، روزه پذیرفته نمی‌شود مگر این که از ترک نماز به درگاه الله توبه نماید، بدلیل این که الله تعالى می‌فرماید:

﴿وَلَوۡ أَشۡرَكُواْ لَحَبِطَ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ﴾ [الأنعام: ۸۸]. «اگر اینان شرک می‌ورزیدند همه‌ی اعمال شان هدر می‌رفت».

آیات و احادیث زیادی در خصوص این مسئله وارد شده است. جمع دیگری از علما بر این اعتقاد هستند که شخص بی‌نماز کافر نمی‌شود، روزه و سایر عباداتش تا زمانی که منکر آن‌‌ها نباشد قابل قبول است، و بی‌نمازی‌اش بحساب سهل انگاری و تنبلی وی گذاشته می‌شود.

اما فتوای صحیح همان فتوای نخست است و از بی‌نماز هیچ عبادتی پذیرفته نمی‌شود، در این راستا نصوص زیادی وجود دارد؛ پیامبر اکرم ج می‌فرماید:

«إِنَّ بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الشِّرّكِ والّكُفّرِ تَرْكَ الصَّلا» [۹۶۹]. «حد فاصل بین انسان و شرک و کفر ترک نماز است».

«الْـعَهْدُ الَّذِي بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمُ الصَّلاُ؛ فَمَنْ تَرَكَهَا فَقَدْ كَفَرَ» [۹۷۰]. «مشخصه‌ی میان ما و آن‌ها- کفار و مشرکین- نماز است، هر‌کس آن را ترک کند کافر می‌گردد».

حدیث مذکور را امام احمد و اصحاب سنن اربعه با اسناد صحیح از بریده بن خصیب أسلمی روایت کرده‌اند. علامه ابن قیم (/) این مطلب را در رساله‌ی مستقلی (در احکام نماز و ترک آن کاملاً توضیح داده است که خواندن و مطالعه آن خالی از لطف نیست).

شیخ ابن باز (فضایل رمضان). ص: (۱۵). جمع و ترتیب: عبدالرزاق حسن.

[۹۶۹] مسلم (۸۲) وغیره. [۹۷۰] احمد (۵/۳۴۶، ۳۵۵)، ترمذی (۲۶۲۱)، نسائی (۴۶۴)، ابن ماجه (۱۰۷۹)، و ابن حبان (۱۴۵۴). امام ترمذی گفته است: این حدیث حسن صحیح غریب است.