[۲۰۴] حکم جشن تولد
الحمد لله والصلاة والسلام علي رسول لله وعلي آله واصحابه ومن اهتدي بهداه... اما بعد: از مقال‌های که روزنامه «المدینه» در روز دوشنبه ۲۸/۱۲/۱۴۱۰ منتشر شد مطلع شدم، متن آن از این قرار بود: برادر جمال محمد قاضی در برنام‌های به نام فرزندان اسلام که از تلویزیون سعودی پخش می‌شود در قسمتی جشن عید میلاد، را تماشا کرده است. جمال می‌پرسد: آیا اسلام عید میلاد را جایز می‌داند؟... تا آخر
ج: بدون تردید الله تعالى برای مسلمانان دو تا عید را مشروع قرار داده است که درآن دو روز برای دعا، ذکر و نماز جمع می‌شوند. آن دو عبارتند از: عید فطر و عید قربان، این دو عید جایگزین اعیاد جاهلیت قرارگرفته است و عید‌های دیگری را نیز مشروع قرار داده است که درآن به ذکر و عبادت می‌پردازند. مانند: روز جمعه، روز عرفه و ایام تشریق. اما الله عیدی را به نام عید تولد مشروع قرار نداده است. نه میلاد پیامبر ج و نه کسی دیگر، بلکه به بیان ادله‌ی قرآن و سنت جشن تولد از بدعت‌‌های جدید در دین و تشبیه به دشمنان الله، یهود، نصاری و... است.
پس بر مسلمانان واجب است که این عمل را ترک نموده و از آن برحذر باشند و هرکس آن را انجام دهد ناپسند شمارند و نگذارند چنین رسومی پخش شود یا کاری نکنند که موجب تشویق به پخش و نشر آن شود یا کاری در رادیو، روزنامه‌‌ها یا تلویزیون نشود که مخاطب تصور کند چنین عملی مباح است. در حدیث صحیح پیامبر ج می‌فرماید: «مَن أحدثَ في أمرِنا هذا ما لَيسَ فيهِ فَهُوَ رَدٌّ». «هرکس در دین ما چیزی وارد کندکه ازآن نباشد، مردود است» [۳۳۲].
و می‌فرماید: «مَن عَمِلَ عَمَلاً لَيسَ عَلَيهِ أمرُنا فَهُوَ رَدٌّ». «هرکس عملی انجام دهد که طبق دستور ما نباشد، آن عمل مردود است» [۳۳۳]. مسلم این حدیث را در کتاب صحیح خود آورده و بخاری نیزآن را به صورت معلق آورده است.
در صحیح مسلم، جابر س از پیامبر ج روایت می‌کند که در خطبه‌‌های جمعه می‌فرمود: «أمّا بَعدُ فَإنَّ خَيرَ الحَديثِ كِتابُ اللهِ، وخَيرَ الهَديَ هَديُ مُحَمَّدٍ ج، وشَرَّ الأُمُورِ مُحدَثاتُها، وكُلّ بدعَةٍ ضَلالَةٌ». «اما بعد: همانا بهترین سخن‌‌ها کتاب الله و بهترین روش‌ها، روش محمد ج است و بدترین امور، امور نو پیداست (هر نو پیدایی بدعت است)، و هر بدعتی گمراهی است» [۳۳۴].
احادیث زیادی در این مفهوم وجود دارد. در مسند احمد با سند جید بروایت ابن عمر آمده که پیامبر ج فرمود: «مَن تَشَبَّهَ بِقَومٍ فَهُوَ مِنهُم». «کسی که خود را شبیه قومی‌کند، از همان قوم است» [۳۳۵].
و می‌فرماید: «لَتَتَّبِعُنَّ سَنَنَ مَن كانَ قَبلَكُم شِبراً شِبراً وذِراعاً بِذِراعٍ؛ حتّي لَو دَخَلُوا جُحرَ ضَبِّ تَبِعتُمُوهُم. قُلنا: يا رَسُولَ اللهِ. اليَهُودُ والنَّصاري؟ قالَ: فَمَن؟!». «بطور قطع از راه و روش پیشینیان وجب به وجب و ذراع به ذراع پیروی خواهید کرد، تا جایی که اگر به لانه‌ی سوسماری داخل شوند از آنان پیروی می‌کنید. گفتیم:ای رسول الله آیا منظور یهود و نصارا است؟ فرمود: [اگر آن‌‌ها نباشند] پس چه کسانی هستند» [۳۳۶]؟
احادیث دیگری نیز با همین معنا وجود دارد که همه بیان‌گر پرهیز از مشابهت به دشمنان در اعیاد و دیگر اعمال‌شان است.
اشرف مخلوقات و بهترین آن‌‌ها محمد ج است که تا در قید حیات بود برای خود جشن تولد برگذار نکرد، اصحاب نیز بعد از وفات ایشان چنین کاری نکردند و تابعین در قرون ارزشمند سه‌گانه چنین جشنی برگذار نکردند. اگر جشن تولد برای پیامبر ج یا کسی دیگر کار خوبی می‌بود. بطور قطع آن خوبان از ما سبقت می‌گرفتند. پیامبر ج به امتش آموزش می‌داد وآن‌‌ها را بر چنین کاری تشویق می‌فرمود. پس وقتی چنین جلساتی به این عنوان در گذشته برگزار نشده، متوجه می‌شویم که جشن تولد از بدعت‌‌های جدیدی است که در دین به وجود آمده لذا ترک آن و حذر از آن برای همگان واجب است، تا به فرمان الله و پیامبر ج عمل کرده باشند.
بعضی از علما می‌گویند: اولین کسانی که بدعت جشن تولد را پدید آوردند، گروه شیعه‌ی فاطمی بودند که در قرن چهارم اقدام به این کار کردند و بعد از آن‌‌ها کسانی از اهل سنت از روی جهالت و به تقلید از آن‌‌ها و یهود و نصارا به این بدعت آلوده شدند سپس این بدعت در بین مردم منتشر شد. لذا بر علما واجب است که حکم الله و رسول را در مورد این بدعت برای مردم بیان نموده و این بدعت را رد کنند. و نسبت به آن هشدار دهند، چرا که پیامد‌هایی همچون فساد بسیار، انتشار بدعت‌‌ها و از بین رفتن سنت‌‌ها را در پی دارد. در حقیقت انجام این اعمال مشابهت به دشمنان الله، یهود و نصارا و دیگر گروه‌‌های کافر است. علما در گذشته و حال در مورد این بدعت‌‌ها کتاب‌‌هایی را نوشته‌اند، الله آن‌‌ها را جزای خیر دهد و ما را از پیروان آنان قرار دهد.
هدف ما از این بحث مختصر این است که خوانندگان را از این بدعت‌‌ها آگاه کنیم تا حقیقت برایشان واضح گردد، در همین موضوع مقال‌های طولانی نوشته‌ام که در روزنامه‌‌های محلی و... بار‌ها منتشر شده است. بدون تردید بر همه مسئولین کشور ما، به ویژه وزارت ارشاد و تمامی مسئولین کشور‌های اسلامی واجب است که مانع نشر این بدعت شوند و نگذارند کسی به این امر دعوت دهد یا کاری کند که بعضی از مردم گمان کنند این امر مباحی است، تا وظیفه‌ی نصیحت به خاطر الله و بندگان را ادا گردانند و به وظیفه‌ی رد بدعت‌‌ها و همکاری در جهت اصلاح مسلمانان و پاک گردانیدن‌شان از آنچه مخالف شریعت است، عمل کرده باشند.
از الله تعالى با توسل به اسما و صفاتش خواهانیم که احوال مسلمانان را اصلاح گرداند، آنان را در چنگ زدن به قرآن وسنت و پرهیز از هر چه مخالف این دو است توفیق بخشد. رهبران مسلمان را اصلاح گرداند، تا در اجرای شریعت الله بین بندگان و مبارزه با مخالفین توفیق روز افزون عنایت فرماید «إنه ولی ذلك والقادر علیه».
و صلی الله علی نبینا محمد و آله و صحبه.
شیخ ابن باز- مجموع فتاوا و مقالات متنوعة (۴/۸۱)
[۳۳۲] تخریج آن در باب (۱۹۷) گذشت. [۳۳۳] تخریجش آن در باب (۱۹۷) گذشت. [۳۳۴] مسلم (۸۶۷). [۳۳۵] تخریج آن در فتاوا (۱۵۹) گذشت. [۳۳۶] بخاری (۷۳۲۰) و مسلم (۲۶۶۹).