فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۵۶] حکم شب گذراندن در بیرون از مِنی بعلت نبودن جا

س: کسی که مکانی در منی نمی‌یابد و از روی ناچاری در مکه شب می‌گذراند؟

ج: این عمل جایز نیست؛ بلکه واجب است در انت‌‌های خیمه‌ها، اگرچه در بیرون از منی باشند باقی بمانید؛ یعنی: هرگاه شما برای پیدا کردن جای برای شب گذراندن در منی تلاش کردید و جایی نیافتید، آنگاه لازم است که در انت‌‌های خیمه‌‌های مردم جای بگیرید. در عصر ما بسیاری از مردم گمان می‌کنند که اگر کسی مکانی جهت شب‌گذرانی در منی نیابد این حکم از او ساقط می‌شود و می‌تواند در هر جایی از مکه یا غیر آن شب را به پایان ببرد. آن‌‌ها این مسئله را بر کسی که عضوی از اعضای وضو را از دست داده قیاس می‌کنند و می‌گویند شستن آن عضو از او ساقط است. ولی این مسئله قابل بحث و نظر است، چون مقصود از شب‌گذرانی در مزدلفه گرد هم آمدن مسلمانان در مکان واحد است، بنابراین این‌‌هایی که در منی جای ندارند واجب است که نزد آخرین خیمه مسلمانان جای بگیرد و به جمع حاجیان بپیوندد.

مسئله‌ی مذکور نظیر این مسئله است که هرگاه مسجد از جمعیت پر باشد و مردم در اطراف مسجد به امام اقتدا بکنند، در این صورت لازم است صف‌‌ها به هم متصل باشد و هر صفی پشت سر صف دیگری باشد، تا جماعت، جماعت واحد‌های باشد. پس مبیت نظیر همین مسئله است، نه نظیر عضو مفقود. زیرا حکم طهارت متعلق به عضو است که آن عضو مقطوع است در نتیجه حکم طهارت نسبت به عضو مقطوع ساقط است.

شیخ ابن عثیمین- فتاوای حج و عمره، ص (۱۸)