[۳۱] وجوب زکات در زیورآلات زنان
س: آیا در طلا و نقر‌های که زن صرفاً آن را برای استفاده و آرایش خود تهیه می‌کند، زکات واجب است؟
ج: در وجوب زکات در زیور آلات زن که به حد نصاب برسد و برای تجارت هم نباشد بین علما اختلاف وجود دارد. فتوای صحیح این است که اگر نصابش کامل شود زکات در آن واجب است، گرچه برای پوشیدن و آرایش باشد.
نصاب طلا ۲۰ مثقال است که مقدار آن یازده و سه هفتم جنیه سعودی می‌باشد. چنانچه زیور آلات کمتر از این مقدار باشد زکات در آن واجب نیست.
امّا نصاب نقره ۱۴۰ مثقال است که مقدار آن از درهم ۵۶ ریال می‌باشد. بنابراین اگر زیور آلات نقر‌های کمتر از نصاب مذکور باشد، زکات در آن واجب نمی‌شود. ولی اگر طلا یا نقره برای تجارت باشد بدون هیچ اختلافی زکات در آن واجب است اگر قیمت آن به حد نصاب طلا و نقره برسد [۹۳۴].
دلیل وجوب زکات در زیور آلاتی که برای آرایش و استفاده‌ی زن تهیه می‌شود، عموم قول رسول الله ج است که فرموده است:«مَا مِنْ صَاحِبِ ذَهَبٍ وَلَا فِضَّةٍ لَا يُؤَدِّي مِنْهَا حَقَّهَا إِلَّا إِذَا كَانَ يَوْمُ الْـقِيَامَةِ صُفِّحَتْ لَهُ صَفَائِحُ مِنْ نَارٍ فَأُحْمِيَ عَلَيْهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَيُكْوَى بِهَا جَنْبُهُ وَجَبِينُهُ وَظَهْرُهُ» [۹۳۵]. «هرکسی که مالک نصابی از طلا و یا نقره باشد و زکات آن را پرداخت نکند، در روز قیامت سکه هایی از آتش برایش ضرب می‌شود که با آن‌‌ها پهلو، پیشانی و پشت او را داغ می‌کنند».
عبدالله بن عمرو بن عاصس روایت کرده است: «أَنَّ امْرَأَةً أَتَتْ رسول الله ج وَمَعَهَا ابْنَةٌ لَهَا وَفِي يَدِ ابْنَتِهَا مَسَكَتَانِ غَلِيظَتَانِ مِنْ ذَهَبٍ فَقَالَ لَهَا: أَتُعْطِينَ زَكَاةَ هَذَا؟ قَالَتْ: لَا قَالَ: أَيَسُرُّكِ أَنْ يُسَوِّرَكِ اللَّـهُ بِهِمَا يَوْمَ الْـقِيَامَةِ سِوَارَيْنِ مِنْ نَارٍ؟! قَالَ فَخَلَعَتْهُمَا فَالْـقَتْهُمَا إِلَى النَّبِيِّ ج وَقَالَتْ: هُمَا لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَلِرَسُولِهِ» [۹۳۶]. «زنی به همراه دخترش نزد رسول الله ج آمد، دختر دو النگوی کلفت طلایی به دست داشت. پیامبر ج به او گفت:آیا زکات این دست بند‌ها را ادا می‌کنی؟ گفت: نه پیامبر ج فرمود: آیا دوست داری که الله، روز قیامت به تو دو النگوی آتشین بپوشاند؟! (عبدالله بن عمرو) می‌گوید: دختر، النگو‌ها را در آورد و به پیامبر ج تقدیم نمود و گفت: این‌‌ها از آنِ الله و رسولش است».
امّ سلمه ل گفته است: «كُنْتُ الْـبَسُ أَوْضَاحًا مِنْ ذَهَبٍ فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّـهِ أَكَنْزٌ هُوَ؟ فَقَالَ: مَا بَلَغَ أَنْ تُؤَدَّى زَكَاتُهُ فَزُكِّيَ فَلَيْسَ بِكَنْزٍ». «زیور آلاتی طلایی (خلخال) می‌پوشیدم؛ از رسول الله ج پرسیدم: آیا این‌‌ها در حکم گنج (مال‌اندوخته) است؟ رسول الله ج فرمود: هر آنچه که به حد نصاب برسد و زکات آن پرداخت شود در حکم گنج نیست».
ببینید در این جا رسول الله ج به ام سلمه نفرمود که:«لَيْسَ فِي الْـحُلِيِّ زَكَاةٌ».«در زیور آلات زکات واجب نیست» و روایتی که بر سر زبآن‌هاست و گفته می‌شود:«لَيْسَ فِي الْـحُلِيِّ زَكَاةٌ» [۹۳۷]. «در زیور آلات زکات واجب نیست» حدیثی ضعیف است که نمی‌تواند با اصل وجوب زکات و احادیث صحیح مقابله کند.
شیخ ابن باز- مجموعه فتاوی و مقالات متنوعة (۱۴/۱۰۰)
[۹۳۴] یعنی بدون اختلاف علما و روش اخراج زکات این است که: زیور آلات طلا ونقره به حد نصاب یا بیشتربرسد (طبق محاسبه افراد خبره وکاردان زرگری) و قیمت فعلی با ریال‌های مسکوک تعیین و سپس زکات آن اخراج می‌شود. مقدار آن ۵/۲% است با علم به این که نصاب طلا ۸۵گرم و نصاب نقره ۵۹۵گرم است- آن گونه که شیخ محمد عثیمین ذکر کرد.[رجوع شود به: مجموع فتاوای شیخ ابن عثیمین: ۱۸/۱۴۱]. [۹۳۵] مسلم (۹۸۷). [۹۳۶] ابوداود (۱۵۶۳) ترمذی (۶۳۷) بنحوه، نسائی (۲۴۷۹)،دارقطنی (۲/۱۱۲)، بیهقی در "الکبری" (۷۳۴۰).بإسناد حسن. مراجعه شود به: "نصب الرایة" از زیلعی (۲/۳۶۹). و"سبل السلام" (۲/۱۳۵) و "عون المعبود" (۴/۲۹۸). [۹۳۷] ابوداود (۱۵۶۴)، دارقطنی (۲/۱۰۵) مانند آن، و حاکم (۱/۳۹۰) (۱۴۳۸) حاکم این حدیث را صحیح قرارداده است و ذهبی در این زمینه با او موافق است.