فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۴۱]حکم بالا بردن قیمت اجناس توسط فروشنده

س: فروشند‌های که بجای صاحب مغازه کار می‌کند و اجناس را با قیمت بالاتری می‌فروشد و آن را برای خودش بر می‌دارد حکمش چیست؟ مثلاً جنسی را که ۵۰۰ ریال قیمت آن است، به ۵۱۰ ریال می‌فروشد و ۱۰ریال را برای خودش برمی‌دارد، آیا این کار جایز است یا خیر؟

ج: گرفتن چیزی از قیمت اجناس برای فروشنده جایز است؛ قیمت چه زیاد باشد چه کم به حساب صاحب جنس است، نه فروشنده. شاگرد مغازه در حکم امانت داری است که باید مبلغ دریافتی را از مشتریان گرفته و به صاحب مغازه تحویل دهد و جز حقوق یا پاداشی را که صاحب مغازه به او می‌دهد، برداشتن چیزی دیگر برای او حلال نیست، اما اگر صاحب مغازه و اجناس، به او چنین اجاز‌های بدهد می‌تواند این کار را بکند. اما با این کار تجارتش آسیب می‌بیند؛ زیرا بر اثر گران فروشی مشتریان از او خرید نمی‌کنند و به سراغ مغازه ‌هایی می‌روند که اجناس را ارزانتر می‌فروشند در نتیجه درصد فروش پائین آمد. و بازار معامله کساد می‌شود.

شیخ ابن جبرین- الدرالثمین فی فتاوی الکفلاء و العاملین، ص (۲۵)