[۱ ] حکم روزه و حکم تارک آن
س: روزه گرفتنِ ماه رمضان چه حکمیدارد؟
ج: روزهی ماه مبارک رمضان بدلیل نص کتاب، سنت، و اجماع مسلمین فرض است، الله تعالى میفرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ١٨٣﴾ [البقرة: ۱۸۳]. «ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما فرض شده است همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بودهاند فرض بوده است باشد که پرهیزگار شوید».
﴿شَهۡرُ رَمَضَانَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ فِيهِ ٱلۡقُرۡءَانُ هُدٗى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡفُرۡقَانِۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ فَلۡيَصُمۡهُ﴾ [البقرة: ۱۸۵]. «ماه رمضان همان ماهی است که قرآن در آن نازل شده است تا مردم را راهنمایی کند و نشانهها و آیات روشنی از ارشاد باشد و میان حق و باطل جدایی افکند، پس هرکس از شما فرا رسیدن این ماه را دریابد باید که آن را روزه بگیرد».
پیامبر اکرم ج فرموده است: «بُنِيَ الإسلام علي خمس: شهادةِ أن لا إله إلا الله، وأنّ محمداً رسول الله، وإقام الصلاة، وايتاءِ الزكاة، وصومِ رمضان، وحج بيت الله الحرام» [۹۶۲].
اسلام بر پنج پایه استوار است:
- گواهی به این که هیچ معبود بر حقی جز «الله» وجود ندارد و محمد ج فرستادهی اوست.
- بر پا داشتن نماز .
- دادن زکات.
- روزه گرفتن ماه رمضان.
- حج بیت الله (برای افراد توانمند).
رسول اکرم ج فرموده است: «إذا رَأَيْتُمُوهُ فصُوموا» [۹۶۳].
با رؤیت هلال، رمضان را روزه بگیرید.
به اجماع مسلمانان روزهی ماه رمضان فرض است و روزه از ارکان دین اسلام میباشد، پس هرکس منکر فرضیت آن شود کافر میگردد؛ مگر افرادی که از کشورهای اسلامی فاصله دارند و از احکام اسلام خبرندارند، برای این افراد ابتدا باید حکم روزه و سایر احکام تعریف شود، چنانچه پس از اطلاع و آگاهی باز هم بر انکار آن اصرار بورزند به کافر بودنشان حکم کرده میشود. اما کسی که از روی تنبلی و سهل انگاری آن را ترک میکند خطر بزرگی در کمینش نشسته است. تا جایی که بعضی از علما او را کافر گفتهاند، ولی راجح این است که تارک روزه کافر نمیگردد؛ بلکه فاسق است.
شیخ ابن عثیمین- مجموع فتاوی و رسائل (۱۹/۱۱)
[۹۶۲] بخاری (۸) و مسلم (۱۶) با الفاظ نزدیک به هم. [۹۶۳] بخاری (۱۹۰۰) و مسلم (۱۰۸۰-۱۰۸۱)