فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۲۹] حکم امامت شخصی در جای مخصوص فردی دیگر

س: در صحیح مسلم حدیثی از پیامبر اکرم ج نقل شده است: «لا يَؤُمَّنَّ الرّجُلُ الرّجُلَ فِي سُلطَانِهِ... إلاّ بِإِذْنِهِ» [۷۰۷]. «هیچ کس حق ندارد در جای مخصوص دیگری جز با اجازه‌ی او امامت کند».

و در ابوداود نیز آمده است: «مَنْ زَارَ قَوْمَاً فَلاَ يَؤُمَّهم وَلْيَؤُمُّهُمْ رَجُلٌ مِنْهُمْ» [۷۰۸]. «هرکس به زیارت و ملاقات قومی می‌رود نباید در نماز، آن‌‌ها را امامت بدهد، بلکه فردی از خود آن‌‌ها پیش نماز بشود».

آیا حکم این مسئله به طور مطلق همین است؟ در صورت موجود بودن شخصی که قرائتش از قرائت صاحب خانه خوب‌تر است آیا باز هم صاحب خانه امامت بدهد؟ یا این‌که بر او لازم است که امامت را به فرد قاری‌تر بسپارد؟

ج: منظور از (سلطان) جای مخصوص فرد است؛ مانند امام دایم و صاحب خانه. پس این‌‌ها حق دارتر هستند که در مسجد و خانه‌ی خود امامت کنند؛ لیکن اگر خودشان به مهمان اجازه‌ی امامت دهند جایز است و اگر نه؛ نباید کسی دیگر در جای او امامت بدهد، ولی اگر شخصی که قرائتش از قرائت او بهتر است موجود باشد بهتر است که او را امام کند، به دلیل عام بودن حدیث پیامبر ج که می‌فرماید: «يَؤُمُّ الَقوْمَ أقْرَأهُمْ لِكَتِابِ الله» [۷۰۹]. «برای مردم کسی امامت کند که قرائت قرآن وی از همه بهتر است».

فتوا با امضای شیخ ابن جبرین مورخه: ۲/۹/۱۴۲۴

[۷۰۷] مسلم (۶۷۳). [۷۰۸] مسند احمد (۳/۴۳۶)، (۵/۵۳)، ابوداود (۵۹۶)، ترمذی (۳۵۶)، ترمذی گفته است: «این حدیث حسن صحیح است». [۷۰۹] مسلم (۶۷۳).