[۶۹] آیا سرما تیمم را مباح می‌کند؟
س: شخصی در وقت سرما جنب می‌شود آیا می‌تواند بجای غسل، تیمم کند؟
ج: بر شخص جنب لازم است که غسل کند، چون الله تعالى فرموده است: ﴿وَإِن كُنتُمۡ جُنُبٗا فَٱطَّهَّرُواْ﴾ [المائدة: ۶]. «و اگر جنب بودید (و خواستید نماز بخوانید تمام بدن خود را) بشوئید».
چنانچه هوا سرد باشدو نتواند با آب سرد غسل کند اگر گرم کردن آب برایش ممکن باشد بر او واجب است که آب را گرم نموده و غسل کند و اگر گرم کردن آب برایش میسر نباشد می‌تواند بجای غسل، تیمم کرده و نماز بخواند.
بدلیل گفتار الله تعالى که فرموده است: ﴿وَإِن كُنتُم مَّرۡضَىٰٓ أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوۡ جَآءَ أَحَدٞ مِّنكُم مِّنَ ٱلۡغَآئِطِ أَوۡ لَٰمَسۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَلَمۡ تَجِدُواْ مَآءٗ فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا فَٱمۡسَحُواْ بِوُجُوهِكُمۡ وَأَيۡدِيكُم مِّنۡهُۚ مَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيَجۡعَلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ حَرَجٖ وَلَٰكِن يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمۡ وَلِيُتِمَّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ﴾ [المائدة: ۶]. «واگر بیمار بودید (و در اثر بیماری نتوانستید از آب استفاده کنید) یا این‌که مسافر بودید (و یافتن آب برای‌تان سخت بود) یا این‌که یکی از شما از دستشویی و قضای حاجت برگشت یا با زنان آمیزش جنسی کردید و (در همه‌ی این صورت‌ها آب برای غسل یا وضو) نیافتید، با خاک پاک تیمم کنید و با آن (خاک) بر صورت‌ها و دست‌های خود (تا مچ) مسح کنید. الله نمی‌خواهد شما را در تنگنا قرار دهد، بلکه می‌خواهد شما را از حیث ظاهر و باطن پاکیزه دارد و نعمت خود را بر شما تمام نماید، باشد که شکر او را بجای آورید».
شخصی که جنب می‌شود و آب نمی‌بیند با تیمم پاک می‌شود و بر طهارت خود باقی می‌ماند تا این‌که آب بیابد و به محض این‌که آب ببیند واجب است که غسل کند. حدیثی طولانی در صحیح بخاری از عمران بن حصین س روایت شده که رسول‌الله ج مردی را مشاهده کردند که در گوش‌های نشسته و در نماز شرکت نکرده بود. رسول‌الله ج از او پرسید: «مَا مَنَعَكَ؟» «چرا در نماز شرکت نکردی»؟ گفت: دچار جنابت شده‌ام و آب نیست. رسول‌الله ج فرمود: «عَلَيْكَ بِالصَّعِيدِ فَإِنَّهُ يَكْفِيكَ». «با خاک تیمم کن و همین برایت کافی است» وقتی‌که آب پیدا کردند رسول‌الله ج به آن شخص جنب آب داد و فرمود: «أَفْرِغْهُ علي نفسك» «با آن غسل کن» [۶۵۶].
این حدیث دلیلی است بر این‌که هرگاه تیمم کننده آب بیابد بر او واجب است که با آن غسل کند فرقی نمی‌کند که تیمم شخص، بخاطر جنابت باشد یا از حدث اصغر –بی‌وضو- و شخص جنب با تیمم پاک می‌شود و تا چیزی از نواقض وضو، امثال جنابتی دیگر یا مشاهده‌ی آب، پیش نیاید بر او لازم نیست که در هر وقتی از اوقات نماز جداگانه برای جنابت تیمم نماید.
بلکه شخص جنب با تیمم اولی از جنابت پاک می‌شود و برای دفعات بعدی در صورت نیافتن آب، تیمم برای حدث اصغر – بی‌وضویی- می‌نماید.
شیخ ابن عثیمین – مجموع فتاوا و رسائل (۱۱/۲۴۰)
[۶۵۶] بخاری (۳۴۴)، مثل همین حدیث در مسلم آمده است: (۶۸۲).