[۱۳] حکم دریافت پول از پدر برای هزینهی سفر حج
س: بنده دانشجو هستم و به سن تکلیف رسیدهام و خودم پول ندارم؛ آیا میتوانم از پدرم درخواست پول کنم تا با آن پول به حج بروم؟ یا این که صبر کنم تا فارغالتحصیل شده و شاغل شوم و با پول و مال مخصوصِ خودم حج کنم؟ با علم به این که، این کار به طول میانجامد... جنابعالی چگونه مرا نصیحت میکنید؟
ج: مادام که انسان توانایی مالی نداشته باشد حج بر او فرض نیست، هرچند که پدرش ثروتمند باشد و نیز بر او لازم نیست که از پدرش پول طلب کند، تا جائی که برخی از علما گفتهاند: اگر پدرت به تو پول بدهد تا با آن به حج بروی، بر تو لازم نیست که آنرا قبول کنی و میتوانی پول را رد نموده و بگویی که من نمیخواهم به حج بروم، چون حج بر من واجب نیست.
برخی از علما گفتهاند: اگر انسانی- مثل پدر یا برادر تنی- پولی به تو بدهد تا با آن به حج بروی بر تو واجب است که آن را بپذیری و به حج بروی. لیکن اگر شخص دیگری به شما چنین پولی بدهد که ممکن است روزی بر شما منت بگذارد. بر تو لازم نیست که آن پول را قبول کنی، و این فتوا صحیح است.
اینک مسأله قابل فهم شده است: انسانی به شخص دیگری پول میدهد تا به حج برود آیا لازم است که این پول را قبول نموده و با آن فریضهی حج را ادا کند؟
جواب این است که: خیر، او میتواند این پول را به خاطر ترس از منت گذاشتن و آزار رسانی بخشنده رد کند، چون از اول بدلیل عدم استطاعت، حج بر او فرض نبوده است. ولی اگر دهندهی پول پدر یا برادر تنیاست پول را بگیر و با آن حج را ادا کن زیرا بر تو منت نمیگذارند و این پول را به رخ تو نمیکشند.
بنابراین، به این برادر دانشجو میگوئیم: منتظر باش تا الله تعالى ثروتی به تو بدهد و با پول و مال خودت به حج خانهی الله بروی و با این کار گنهکار نمیشوی.
ابن عثیمین- اللقاء الشهری. (۱۶/۲۲)