فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۱۸] حکم پرداختن به کارهای جانبی در ساعات اداری

س: بعضی از کارمندان به بهانه‌‌های مختلفی از رئیس اداره مرخصی می‌گیرند، در صورتی که رئیس اداره از اصل موضوع اطلاع دارد، باز هم با تقاضای مرخصی آنان موافقت می‌کند آیا گناهکار است؟

ج: رئیس اداره یا معاون او موظف هستند پس از دریافت تقاضای مرخصی از طرف کارمند، موضوع را پیگیری نمایند که آیا موردی که عنوان شده است واقعیت دارد یا خیر؟ در صورتی که تقاضای مرخصی بنا به ضرورت و نیاز بود و در کار اداره خلل ایجاد نمی‌کرد با مرخصی موافقت شود. در صورتی که موضوع حقیقت نداشت مدیر اجازه ندارد با مرخصی موافقت کند؛ زیرا این کار برخلاف تعهدات اداری بوده و خیانت محسوب می‌شود.

رسول الله ج فرموده‌اند: «كُلُّكُمْ رَاعٍ وَكُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ» [۱۲۵۴]. «هر کدام از شما مسئول است، و از هر‌یک از شما در مورد زیر دستانش سؤال خواهد شد».

باید توجه نمود که رئیس اداره در حکم امانت داری است که امانتی به او سپرده شده است بنابراین باید دقت لازم را داشته باشد.

الله تعالى می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تُؤَدُّواْ ٱلۡأَمَٰنَٰتِ إِلَىٰٓ أَهۡلِهَا﴾ [النساء: ۵۸] «همانا الله به شما فرمان می‌دهد که سپرده‌ها را به صاحبانش پس دهی».

الله تعالى در وصف مؤمنین می‌فرماید: ﴿وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ٨﴾ [المؤمنون: ۸]. «و آنان که امانت‌ها و پیمان خود را رعایت می‌کنند».

الله تعالى می‌فرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَخُونُواْ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ وَتَخُونُوٓاْ أَمَٰنَٰتِكُمۡ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ٢٧﴾ [الأنفال: ۲۷]. «ای مؤمنان! به الله و پیامبر خیانت نورزید و دانسته به امانات خود خیانت نکنید».

شیخ ابن باز- فتاوی عاجلة لمنسوبی الصحة ص، (۳۸، ۴۰)

[۱۲۵۴] بخاری (۸۹۳)، و مسلم (۱۸۲۹).