[۱۹۳] حکم نشست و برخاست با کفار و به نرمی رفتار کردن با آنها به امید مسلمان شدنشان
س: حکم نشست و برخاست با کفار و به نرمی رفتار کردن با آنها به امید مسلمان شدنشان، چیست؟
ج: شکی نیست که باید مسلمان نسبت به دشمنان الله بغض داشته باشد و از آنها بیزاری بجوید چون این روش رسولان و پیروانشان است.
الله تعالى میفرماید: ﴿قَدۡ كَانَتۡ لَكُمۡ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ فِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ إِذۡ قَالُواْ لِقَوۡمِهِمۡ إِنَّا بُرَءَٰٓؤُاْ مِنكُمۡ وَمِمَّا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ كَفَرۡنَا بِكُمۡ وَبَدَا بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكُمُ ٱلۡعَدَٰوَةُ وَٱلۡبَغۡضَآءُ أَبَدًا حَتَّىٰ تُؤۡمِنُواْ بِٱللَّهِ وَحۡدَهُ﴾ [الممتحنه: ۴]. «برای شما سرمشق خوبی در زندگی ابراهیم و کسانی که با او بودند وجود دارد در آن هنگام که به قوم (مشرک) خود گفتند: ما از شما وآنچه را که عبادت میکنید، بیزاریم؛ ما نسبت به شما کافریم و میان ما و شما عداوت و دشمنی همیشگی آشکار شده است تا آن زمانی که تنها به الله ایمان بیاورید».
و میفرماید: ﴿لَّا تَجِدُ قَوۡمٗا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ يُوَآدُّونَ مَنۡ حَآدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَوۡ كَانُوٓاْ ءَابَآءَهُمۡ أَوۡ أَبۡنَآءَهُمۡ أَوۡ إِخۡوَٰنَهُمۡ أَوۡ عَشِيرَتَهُمۡۚ أُوْلَٰٓئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلۡإِيمَٰنَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحٖ مِّنۡهُ﴾ [المجادله: ۲۲]. «هیچ قومی را که ایمان به الله و روز رستاخیز دارند نمییابی که با دشمنان الله و رسولش دوستی کنند هرچند پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشاوندانشان باشد.آنان کسانی هستند که الله ایمان را بر دلهایشان نوشته و با روحی از جانب خود آنها را تقویت فرموده است».
بنابراین بر هیچ مسلمانی روا نیست که در قلبش محبت و دوستی دشمنان الله را که در واقع دشمنان خود اوست، جای دهد.
الله تعالى میفرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمۡ أَوۡلِيَآءَ تُلۡقُونَ إِلَيۡهِم بِٱلۡمَوَدَّةِ وَقَدۡ كَفَرُواْ بِمَا جَآءَكُم مِّنَ ٱلۡحَقِّ﴾ [الممتحنه: ۱]. «ای کسانی که ایمان آوردهاید دشمن من و دشمن خود را دوست نگیرید، شما نسبت به آنها محبت میکنید در حالیکه آنها در آنچه از حق بر شما آمده، کافر شدهاند».
اما به نرمی رفتار کردن مسلمان به خاطر طمع در اسلام و ایمان آنها، اشکالی ندارد، چون از باب به دست آوردن دلها برای اسلام است. اما اگر از آنها نا امید شد با آنها همان رفتاری را که در خور شأن آنهاست، داشته باشد.
و این بحث به صورت تفصیلی در کتابهای علما به ویژه کتاب «احکام اهل الذمة» ابن قیم جوزی، وجود دارد.
شیخ ابن عثیمین- مجموع فتاوا ورسائل (۳/۳۱)