فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

فهرست کتاب

[۵] سوگند می‌خورم که فرزندانم باید چنین کنند؛ اما آن‌ها آنچه که من می‌گویم انجام نمی‌دهند، حکم چیست؟

[۵] سوگند می‌خورم که فرزندانم باید چنین کنند؛ اما آن‌ها آنچه که من می‌گویم انجام نمی‌دهند، حکم چیست؟

س: فرزندانی دارم و خیلی وقت‌‌ها سوگند می‌خورم که آن‌‌ها نباید چنین کنند؛ اما آن‌‌ها از فرمان من سرپیچی می‌نمایند. آیا کفاره بر من لازم می‌شود؟

ج: اگر قسم خوردی که فرزندانت یا کسانی دیگر باید فلان کار را انجام بدهند یا انجام ندهند و آن‌‌ها با شما مخالفت کردند، کفارهء قسم بر شما لازم می‌شود، چون خداوند متعال می‌فرماید: ﴿لَا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ ٱلۡأَيۡمَٰنَۖ فَكَفَّٰرَتُهُۥٓ إِطۡعَامُ عَشَرَةِ مَسَٰكِينَ مِنۡ أَوۡسَطِ مَا تُطۡعِمُونَ أَهۡلِيكُمۡ أَوۡ كِسۡوَتُهُمۡ أَوۡ تَحۡرِيرُ رَقَبَةٖۖ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖۚ ذَٰلِكَ كَفَّٰرَةُ أَيۡمَٰنِكُمۡ إِذَا حَلَفۡتُمۡۚ وَٱحۡفَظُوٓاْ أَيۡمَٰنَكُمۡۚ [المائدة: ۸۹]. «خداوند شما را به خاطر سوگندهای بیهوده و بی‌اراده ای که می‌خورید، مؤاخذه نمی‌کند؛ ولی شما در برابر سوگندهایی که از روی قصد و اراده خورده اید مؤاخذه می‌کند. کفارهء این گونه سوگندها عبارت است از: خوراک دادن به ده نفر مستمند از غذاهای معمولی و متوسطی که به خانواده خود می‌دهید، یا جامه دادن به ده نفر از مستمندان و یا آزاد کردن برده ای. اما اگر کسی نیافت سه روز، روزه بگیرد. این کفاره سوگندهایی است که می‌خورید، سوگندهای خودرا حفظ کنید».

همچنین اگر شما برای انجام دادن یا انجام ندادن کاری که سوگند می‌خورید و بعد دیدی که مصلحت بر خلاف آن است اشکال ندارد که سوگند خود را بشکنید و کفارهء مذکور را بپردازید.

چون پیامبر ج می‌فرماید: «إِذَا حَلَفْتَ عَلَى يَمِينٍ فَرَأَيْتَ غَيْرَهَا خَيْرًا مِنْهَا، فَكَفِّرْ عَنْ يَمِينِكَ، وَأْتِ الَّذِي هُوَ خَيْرٌ» [۱۴۴۴]. «هرگاه سوگند خوردی و دیدی که غیر از آن بهتر است، سوگند خود را بشکن و کفاره آن را بده و همان کاری را که بهتر است انجام بده».

شیخ ابن باز – فتاوی المرأة ص.۱۴۶

[۱۴۴۴] بخاری (۶۶۲۲) لفظ حدیث از بخاری است. مسلم (۱۶۵۲،۱۶۵۱،۱۶۵۰).