[۱۲۶] حکم حسادت... آیا در حسادت چیز خوبی هست؟
س: حکم حسادت چیست؟ حسادت در چه مواردی خوب است، امید است دلیل ارائه دهید؟ جزاکم الله خیرا.
ج: حسادت از گناهان کبیره است. هیچ‌کس اجازه ندارد نسبت به برادرش حسادت بورزد. حسادت یعنی ناراحت شدن از نعمت هایی که خداوند به بندگانش ارزانی داشته است، مانند این که فردی مشاهده می‌کند که الله تعالى به کسی علم یا ثروت یا فرزند عطا نموده ناراحت شود و این نعمت‌ها را برای دیگران نپسندد. در حسادت شرط نیست که حسود آرزوی زوال نعمت را برای دیگران داشته باشد چنان که نزد بسیاری از علما معروف است که اگر فرد زوال نعمت را آرزو کند این حسادت شمرده می‌شود و گرنه، حسادت به شمار نمی‌آید، این نظریه درست نیست بلکه محض این که نعمت هایی را که خداوند به فردی داده اگر کسی به خاطر این او را ناپسند بداند این حسادت است.
خداوند متعال می‌فرماید: ﴿أَمۡ يَحۡسُدُونَ ٱلنَّاسَ عَلَىٰ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۖ فَقَدۡ ءَاتَيۡنَآ ءَالَ إِبۡرَٰهِيمَ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَءَاتَيۡنَٰهُم مُّلۡكًا عَظِيمٗا٥٤ فَمِنۡهُم مَّنۡ ءَامَنَ بِهِۦ وَمِنۡهُم مَّن صَدَّ عَنۡهُۚ وَكَفَىٰ بِجَهَنَّمَ سَعِيرًا٥٥﴾[النساء: ۵۴ – ۵۵]. «آیا به مردم به خاطر آنچه خداوند از فضل خویش داده حسادت می‌ورزند، ما به آل ابراهیم کتاب و حکمت و پادشاهی بزرگی دادیم».
بعضی به او ایمان آوردند و بعضی از او باز داشتند و جهنم برای سوزاندن کافی است.
پس جایز نیست که انسان نسبت به برادرش حسادت بورزد. اما این که پرسشگر در سؤال پرسیده که چه حسادتی جایز است؟ باید در جواب گفت: حسادت جایزی وجود ندارد. گویا سؤال کننده به گفته‌ی پیامبر ج اشاره می‌کند که فرمود: «لا حَسَدَ إِلاَّ في اثْنَتَيْنِ». «حسادت جایز نیست مگر در دو چیز [۱۶۷۴]».
علما گفته‌اند: منظور از حسادت در این حدیث، رشک بردن است، یعنی هیچ کسی بر کسی دیگر به خاطر امری از امور دنیا غبطه نخورد، بلکه غبطه خوردن و رشک بردن بر کسی جایز است که خداوند به او علم یا ثروتی داده که از آن استفاده می‌کند و دیگران را نیز فاید‌های می‌رساند.
فتوا با امضای ابن عثیمین.
[۱۶۷۴] (۱) بخاری ۷۳ و مسلم ۸۱۶ روایت ابن مسعود س.