فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

فهرست کتاب

[۱۵۴] حکم کارمند و مسؤولی که در رسیدگی به امور ارباب رجوع به صورت ممیّزی عمل می‌کند

[۱۵۴] حکم کارمند و مسؤولی که در رسیدگی به امور ارباب رجوع به صورت ممیّزی عمل می‌کند

س: حکم کارمند و مسؤولی که در برخورد با مردم نژاد و قبیله‌ی آنان را مد نظر قرارمی‌دهد چیست؟

ج: این کار جایز نیست؛ زیرا کسی که مسؤولیت امری از امور مسلمین را به عهده می‌گیرد باید براساس عدالت رفتار کند، به خاطر نسب و شرف و خویشاوندی و شهرت افراد بین آنان فرق قایل نشود، علما می‌گویند: قاضی مؤظف است دو طرف دعوا را در یک جایگاه بنشاند، هرچند که از نظر مقام و موقعیت متفاوت باشند؛ قاضی هنگام توجه به آن دو و گوش کردن به صحبت‌هایشان با هر دو به طور مساوی رفتارکند. قاضی باید با تمام افراد جامعه اعم از معلم و پزشک و نویسنده و خادم به یک صورت بر خورد نماید.

الله تعالی به عدالت امرنموده است ومی‌فرماید: ﴿وَإِذَا حَكَمۡتُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ أَن تَحۡكُمُواْ بِٱلۡعَدۡلِۚ [النساء: ۵۸]. «و چون میان مردم داورى مى‏کنید به عدالت داورى کنید».

براستی ترجیح و برتری برخی از افراد به خاطرشرافت و جایگاه و رفاقت ظلم بزرگی است که الله تعالی آن را حرام نموده است، در حدیث قدسی آمده: «يَا عِبَادِي إِنِّي حَرَّمْتُ الظُّلْمَ عَلَى نَفْسِي وَجَعَلْتُهُ بَيْنَكُمْ مُحَرَّمًا فَلَا تَظَالَمُوا» «خداوند می‌فرماید:‌ای بندگانم همانا ظلم را بر خودم حرام نموده ام و بر شما نیز حرام کرده ام، پس به همدیگر ظلم نکنید» [۱۲۷۲]!.

فتوا با امضای شیخ ابن جبرین مورخه ۲۹/۱۰/۱۴۲۰

[۱۲۷۲] مسلم (۲۵۷۷).