فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۲۸] علاج کسی که در قلبش بیماری حسادت است

س: مردی قلبش بیماری حسادت دارد، علاج آن چیست؟

ج: حسادت، بیماری مهلکی است که از افراد بدطینت و شرور، ناشی می‌شود، همان کسانی که تابِ تحمل دیدن خیر و خوبی را برای افراد ندارند و خیر را برای صاحب آن نمی‌خواهند، و فقط آن را برای خود می‌خواهند.

بنابراین چنین کسانی چشم دیدن نعمت و خوبی را برای دیگران ندارند و با دیدن آن ناراحت می‌شوند، این‌‌ها حسود هستند؛ هرچند که آرزوی زوال نعمت را نکرده باشند، چنان که شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمهالله علیه گفته است [۱۶۷۶].

بیماری حسادت با امور ذیل معالجه می‌گردد: اول این که حسود بداند که این نعمت، فضل و لطف و عنایت خداوند است، خداوند متعال می‌فرماید: ﴿أَمۡ يَحۡسُدُونَ ٱلنَّاسَ عَلَىٰ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۖ﴾ [النساء: ۵۴]. «آیا به مردم به خاطر آنچه خداوند از فضل خویش به آن‌‌ها داده حسادت می‌ورزند».

خداوند است که انواع نعمت‌‌ها و خوبی‌‌ها را به افراد ارزانی دارد، حسادت به معنای ناراضی بودن از تقدیر الهی است، هرگاه مؤمن این را بداند از این سرشت و خوی باز می‌آید.

دوم: مسلمان بداند که استفاد‌های که او از حسادت می‌برد فقط این است که گناهانش بیشتر می‌شوند و نیکی هایش از بین می‌روند، به خاطر این ما می‌گوییم: «الْـحَسَدُ يَأْكُلُ الْـحَسَنَاتِ كَمَا تَأْكُلُ النَّارُ الْـحَطَبَ». «حسادت نیکی‌‌ها را چنان می‌خورد که آتش هیزم را از بین می‌برد».

سوم: حسود بداند که حسادت به جز‌اندوه و ناراحتی نمی‌افزاید، هر چقدر نعمت‌‌های خداوند بر بندگانش بیشتر شود حسرت خوردن او بیشتر می‌گردد.

چهارم: حسود بداند که حسادت، مانع رسیدن فضل خدا به کسی که با او حسادت می‌شود نمی‌گردد، پس بداند که حسادت ورزیدن او فاید‌های ندارد.

پنجم: حسود بداند که هرگاه به حسادت ورزیدن مشغول شود از مصالح و منافع ویژه‌ی خود فراموش می‌گردد. شما حسادت کننده را می‌بینید که دائماً در حال جستجوی و خبر گیری از احوال و اموال و فرزندان و علم و... دیگران است و همواره احوال دیگران را جست و جو و پی گیری و دنبال می‌کند.

امور دیگری هست که انسان را بر دوری گزیدن از حسادت یاری می‌دهد که با تأمل در این موضوع، می‌توان به آن دست پیدا کرد.

شیخ ابن عثیمین – مجموع دروس فتاوی الحرم المکی ۳/۳۶۳، ۳۶۴.

[۱۶۷۶] مجموع الفتاوی ۱۰/۱۱۱ – ۱۲۹ . ایشان سخن بسیار گرانبهایی در مورد داروی حسد دارد، اگر می‌خواهی به آن مراجعه کن.