فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۵۵] ملحق کردن پسر خوانده به نسب کسی که او را به فرزند خواندگی پذیرفته، حرام است

س: مردی کودکی را به عنوان پسر خوانده قبول کرده و این کودک را بزرگ نموده است، و قراردادی امضا کرده و او را در ارث خود شریک کرده است، چون این مرد عقیم است و فرزندی ندارد. آیا شریعت این را جایز می‌داند و با توجه به این که اگر پسر بداند که فرزند واقعی این مرد نیست به بیماری روانی و ناراحتی اعصاب یا جنون مبتلا خواهد شد؟ لطفاً راهنمائی کنید آیا نسبت دادن این فرزند به پدر خوانده جایز است؟ و آیا جایز است که در ارث شریک شود؟

ج: آنچه شما انجام داد‌های که کودکی را به فرزندی قبول کرد‌های و اسم او را در شناسنامه ات ثبت نمودی و قراردادی امضا کرد‌های که این کودک به عنوان فرزند شما از شما ارث ببرد، اشتباه محضی است که مرتکب آن شد‌های و تجاوز بر حدود و دستورات الله تعالی است و شما با این کار به مسئولین دولت دروغ گفت‌های و قبول کردن شخصی به عنوان پسر خوانده در اسلام جایز نیست، چون الله تعالی می‌فرماید: ﴿مَّا جَعَلَ ٱللَّهُ لِرَجُلٖ مِّن قَلۡبَيۡنِ فِي جَوۡفِهِۦۚ وَمَا جَعَلَ أَزۡوَٰجَكُمُ ٱلَّٰٓـِٔي تُظَٰهِرُونَ مِنۡهُنَّ أُمَّهَٰتِكُمۡۚ وَمَا جَعَلَ أَدۡعِيَآءَكُمۡ أَبۡنَآءَكُمۡۚ ذَٰلِكُمۡ قَوۡلُكُم بِأَفۡوَٰهِكُمۡۖ وَٱللَّهُ يَقُولُ ٱلۡحَقَّ وَهُوَ يَهۡدِي ٱلسَّبِيلَ٤ ٱدۡعُوهُمۡ لِأٓبَآئِهِمۡ هُوَ أَقۡسَطُ عِندَ ٱللَّهِۚ فَإِن لَّمۡ تَعۡلَمُوٓاْ ءَابَآءَهُمۡ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَمَوَٰلِيكُمۡ﴾ [الأحزاب: ۴ – ۵]. «الله تعالی دو دل درون کسی قرار نداده است (همان گونه که کسی دو پدر یا مادر ندارد) الله تعالی هرگز همسرانشان را با اظهار (ظهار) مادران شما نمی‌سازد و فرزند خواندگانتان را فرزندان حقیقی شما نمی‌نماید این سخنی است که شما به زبان می‌گویید (چرا که رابطه پدری و فرزندی یک رابطهء طبیعی است و با الفاظ و قرارداد‌ها و شعارها هرگز حاصل نمی‌شود) و الله تعالی حق می‌گوید و به راه راست راهنمائی می‌کند. آنان را به نام پدرانشان بخوانید که این کار در پیش خدا عادلانه است، اگر هم پدران ایشان را نشناختید آنان برادران دینی و یاران شما هستند».

اظهار خلاف واقعیت جایز نیست؛ چون دروغ و فریب محض است، و این نوع کار‌ها حرام هستند، و با کاری که شما کرد‌های آن فرزند، فرزند حقیقی شما قرار نمی‌گیرد و در ارث سهمی نخواهد داشت، و شما باید توبه کنی و اسناد سجلّی را با مراجعه به مسئولین ذیربط اصلاح کنی، امید است خداوند گناهان ما و شما را بیامرزد، و به شما به خاطر اینکه آن فرزند را تربیت و بزرگ نمود‌های بهترین پاداش را بدهد. اگر شما از یک سوّم دارایی خود برای او وصیت کنی خوب است، و اگر به او چیزی بدهی اگر او محتاج است بهتر است، تا اینگونه احساس شما نسبت به او کامل گردد.

وبا لله التوفیق، وصلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم

فتاوای انجمن دائم پژوهش‌‌های علمی و افتا (۲۰/۳۵۱-۳۵۳)