[۳] حکم استمنا
س: اگر شخص مجرد، خود ارضایی کند آیا حکم زنا دارد یا خیر؟ حکم استمنا چیست؟
ج: استمنا با نام‌های مختلفی که دارد از نظر جمهور علما حرام است؛ زیرا الله تعالی در بیان اوصاف مؤمنین فرموده است: ﴿وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ٥ إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ٦ فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ٧﴾ [المؤمنون: ۵ – ۷]. «(رستگارند) کسانى که عفّت خود را حفظ می‌کنند (۵) مگر در مورد همسرانشان یا کنیزانى که به دست آوردهاند که در این صورت بر آنان نکوهشى نیست (۶) پس هر که فراتر از این جوید آنان از حد متجاوزند».
در آیه‌ی شریفه آمده است کسی که علاوه از همسر شرعی و کنیز خود، از طریقی دیگر، غریزه‌ی جنسی خویش را ارضا کند از متجاوزین است.
بنابراین بدون تردید استمنا خارج از این دو مقوله است. از همین رو علما از این آیه حرمت استمنا را استنباط کرده‌اند، پس نتیجه می‌گیریم که خود ارضایی عملی است حرام و از نظر پزشکی ثابت شده است که ضررهای جسمی و روحی فراوانی دارد تا جایی که برخی از پزشکان در مضرات استمنا کتاب مستقلی تألیف کرده‌اند، بنابراین شما سؤال کننده‌ی محترم خود را از این کار بر حذر داشته و کاملاً ترک کنی؛ زیرا این کار از هر نظر بر خلاف ظاهر قرآن و در تضاد با دستور آن است و از طرفی ضررهای زیادی را برای شما به دنبال خواهد داشت. کسی که شهوت بر او غلبه نموده است اولین راه حل ازدواج است. در صورتی که بنا به دلایلی قادر به ازدواج نیست روزه بگیرد، زیرا رسول الله ج فرموده‌اند: «يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ مَنِ اسْتَطَاعَ مِنْكُمُ الْـبَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجْ؛ فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَأَحْصَنُ لِلْفَرْجِ، وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَعَلَيْهِ بِالصَّوْمِ فَإِنَّهُ لَهُ وِجَاءٌ» [۱۲۸۷]. «ای جوانان هر کسی از شما که توان ازدواج دارد باید ازدواج کند؛ زیرا ازدواج حفاظت کننده‌ی چشم و عورت انسان است، و کسی توان ازدواج دارد روزه بگیرد؛ زیرا روزه شهوت را کنترل می‌کند».
رسول الله ج در این حدیث دو مطلب را متذکر شده است:
۱- ازدواج برای کسی که توانائیش را دارد.
۲- کسانی که توان ازدواج ندارند، روزه بگیرند.
بدلیل این که روزه راه‌های نفوذ شیطان را بر انسان ضعیف می‌کند، بنابراین شما وظیفه دارید خود را مزین به آداب و اخلاق شریعت بگردانید و با ازدواج، وجود خود را پاک نگهداشته و عفت خویش را حفاظت کنید، حتی اگر شده پول قرض کنید؛ اما ازدواج کنید و یقین بدانید که الله تعالی اسباب ادای قرض را برایتان فراهم می‌کند؛ زیرا ازدواج عمل صالحی است که مسلمان انجام می‌دهد و قطعاً الله تعالی او را کمک و نصرت می‌کند، آن گونه که در حدیث آمده که پیامبرج فرمود: «ثَلَاثَةٌ حَقٌّ عَلَى اللَّـهِ عَزَّ وَجَلَّ عَوْنُهُمْ: الْـمُكَاتَبُ الَّذِي يُرِيدُ الْـأَدَاءَ، وَالنَّاكِحُ الَّذِي يُرِيدُ الْـعَفَافَ، وَالْـمُجَاهِدُ فِي سَبِيلِ اللَّـهِ» [۱۲۸۸]. «سه گروه هستند که الله تعالی حتماً آنان را یاری می‌کند: برد‌های که می‌خواهد اسباب آزادی خود را فراهم و خود را از اربابش باز خرید کند، کسی که می‌خواهد عفت و پاکی را با ازدواج شرعی حفظ کند، مجاهد در راه الله».
شیخ ابن باز – مجلة البحوث شماره (۲۶)-ص (۱۲۹، ۱۳۰)
س۲- استمنا از نظر شرعی چه حکمی‌دارد ؟
ج۲: استمنا و خود ارضایی چه با دست و چه به هر طریق دیگر حرام است؛ بنا به قرآن و حدیث و قول راجح. دلیل از قرآن آیات ۵ تا ۷ سوره‌ی مؤمنون ﴿وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ٥ إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ٦ فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ٧﴾[المؤمنون: ۵-۷]. «(مؤمنان پیروز و رستگار) کسانی هستند که عورت خود را حفظ می‌کنند (۵) مگر از همسران یا کنیزان خود، که در این صورت جای ملامت ایشان نیست (۶) اشخاصی که غیر از این (دو راه زناشویی) را دنبال کنند متجاوز (از حدود شرعی) به شمار می‌آیند (و زناکار می‌باشند)».
کسی که بغیر از طریق شرعی خویش، غریزه‌ی جنسی خویش را ارضا کند از حدود الله تعالی تعدی کرده و متجاوز است.
دلیل از حدیث: «يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ مَنِ اسْتَطَاعَ مِنْكُمُ الْـبَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجْ؛ فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَأَحْصَنُ لِلْفَرْجِ، وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَعَلَيْهِ بِالصَّوْمِ فَإِنَّهُ لَهُ وِجَاءٌ» [۱۲۸۹]. «ای جوانان! هر کسی از شما که توان ازدواج دارد؛ باید ازدواج کند؛ زیرا ازدواج محافظ چشم و کنترل کننده‌ی غریزه‌ی جنسی است. کسی که توان ازدواج ندارد، روزه بگیرد؛ زیرا روزه (شدت) شهوت را می‌کاهد».
رسول الله ج استمنا را با وجود سهولت آن برای افراد، جهت ارضا و یا کنترل غریزه‌ی جنسی ذکر نفرموده‌اند و فقط بر ازدواج و روزه گرفتن اکتفا کرده‌اند؛ و این دلیلی است بر عدم جواز استمنا.
اما از نظر قول صحیح و راجح می‌توان به ضررهای ناشی از استمنا توجه کرد که پزشکان آن‌‌ها را بر شمرده‌اند که در نتیجه‌ی استمنا انسان دچار ضعف بدن و غریزه‌ی جنسی، ضعف اعصاب و نیروی فکری می‌گردد. چه بسا که بر اثر عمل استمنا انسان از نظر توان مقاربت با همسر خویش دچار مشکلاتی می‌شود؛ زیرا وقتی که فردی خود را از این طریق ارضا کند، علاقه‌ی خود را به همسرش از دست می‌دهد.
شیخ ابن عثیمین، أسئلة مهمة، ص (۹)
[۱۲۸۷] تخریج آن در فتوای سابق گذشت. [۱۲۸۸] احمد (۲/۴۳۷،۲۵۱) ترمذی (۱۶۵۵) و قال:«حدیث حسن» نسائی (۳۲۱۸) ابن ماجه (۲۵۱۸) ابن حبان (۴۰۳۰) حاکم ۲/۲۱۷،۱۶۰ (۲۸۵۹،۲۶۷۸) و صححه و وافقه الذهبی. [۱۲۸۹] تخریج آن در فتوای شماره ۲ این باب گذشت.