فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۸۳] گذراندن وقت در شبکه‌ی اینترنت

س: بسیاری از جوانان با وارد شدن در شبکه‌ی اینترنت اغلب اوقات خود را در آن می‌گذرانند و به گشت و گذار در سایت‌‌های مختلف خوب و بد، می‌پردازند. به این جوانان چه نصیحتی می‌کنید؟

ج: این جوانان بیکار هستند و براساس هوای نفس دوست دارند از هرچیزی با خبر شوند، بنابراین آنچه را که از طریق اینترنت یا شبکه‌‌های ماهوار‌های پخش می‌شود دنبال می‌کنند. تردیدی نیست که بسیاری از آنچه در این رسانه‌‌ها پخش می‌شود شبهات گمراه کننده و تبلیغاتی هستند که عقل و فطرت را فاسد می‌کنند و تصاویری در آن پخش می‌شود که بیننده را دچار فتنه می‌کند.

ما به هر مسلمانی خواه جوان باشد یا پیر، نصیحت می‌کنیم که از این اماکن آلوده دوری کند، و از گوش کشیدن این سخنان زشت و انحرافی پرهیز نماید، و چشمهایش را از نگاه کردن به این برنامه‌‌های کفر آمیز یا بدعت آمیز حفاظت کنند، تا این گونه اوقاتشان ضایع نگردد و دین و عقیده‌اش از نوع آوری و بدعت محفوظ بماند و فطرت و عقلشان به سبب آنچه می‌شنوند یا آنچه پخش می‌شود فریب نخورد. چیز‌هایی که بصیرت و بینایی را از بین می‌برد و گوش‌ها را کر می‌نماید.

این افراد می‌توانند از مواردی استفاده کنند که برای آن‌‌ها با آنچه مصلحت دینی دارد و می‌توانند از آن توشه‌‌های مفید از علم و عمل صالح بیندوزند و خود را مشغول به کار‌های دنیوی کنند که از طریق آن به روزی حلالی دست می‌یابند که زندگی شان را سامان می‌دهد و یا با فراگیری دانش و اخبار صحیحی که از شنیدن آن درس عبرت می‌آموزند و آنچه برای نیاکانشان اتفاق افتاده به خاطر می‌آورند، و از این رهگذر شکر پروردگار را به جای می‌آورند و او را ستایش می‌نمایند که آن‌‌ها را به اسلام هدایت نموده و دانش جدیدی به روی آن‌‌ها گشوده که در زندگی از آن بهره مند می‌شوند.

این افراد می‌توانند اوقات بیکاری خود را با برنامه‌‌های مفید پر نمایند؛ باید دانست که انسان به خاطر ضایع کردن اوقاتش باز خواست خواهد شد.

در حدیث آمده است: «لَا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ الْـقِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ وَعَنْ عِلْمِهِ فِيمَ فَعَلَ وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَفِيمَ أَنْفَقَهُ وَعَنْ جِسْمِهِ فِيمَ أَبْلَاهُ» [۱۶۰۴]. «روز قیامت هیچ بند‌های از جای خود تکان نمی‌خورد تا اینکه از عمرش پرسیده شود که آن را در چه چیزی سپری کرده و از دانش و علمش پرسیده شود که با آن چه کرده، و از مالش پرسیده شود که از کجا آن را به دست آورده و در چه مسیری آن را خرج کرده است و از بدنش که آن را در چه کاری فرسوده کرده است».

پس باید انسان برای هریک از این پرسش‌ها پاسخی آماده کند و پاسخ هر پرسشی را درست بدهد.

از گفتار و املای شیخ ابن جبرین – ۲۴/۷/۱۴۲۰هـ.

[۱۶۰۴] ترمذی (۲۴۱۷).