[۶۶] حکم کسی که از روی ناآگاهی، برخی از واجبات حج را ترک می‌دهد
س: شخصی رمی روز دوازدهم را به گمان تعجیل و شب گذرانی در مزدلفه و طواف وداع را به سبب جهل و ناآشنایی نسبت به احکام حج ترک می‌دهد؛ حکم حج این شخص چیست؟
ج: حج او درست است؛ زیرا وی رکنی از ارکان حج را ترک نداده است، بلکه در اینجا سه واجب از واجبات حج را ترک نموده است:
*واجب اول: شب گذرانی در منی در شب دوازدهم.
*واجب دوم: رمی جمرات در روز دوازدهم.
*واجب سوم: طواف وداع.
و در نزد علما، برای ترک واجب دم لازم می‌آید که باید آن را در مکه ذبح نموده و گوشتش را در بین فقرا تقسیم کند؛ لیکن ترک مبیت در یک شب در منی دم را واجب نمی‌کند. از این رهگذر دوست دارم برادران حجاج خود را بر این اشتباهی که این دوست ما مرتکب شده آگاه سازم؛ چون بسیاری از حاجیان، از آیه‌ی ﴿فَمَنْ تَعَجَّلَ فِي يَوْمَيْنِ﴾ [بقره:۲۰۳]. خروج در روز یازدهم را برداشت نموده و دو روز مذکور را روزهای عید و یازدهم ذوالحجه فهمیده‌اند، حال آن که مسئله این طور نیست، بلکه این‌‌ها آیه را اشتباه فهمیده‌اند.
الله تعالى فرموده است: ﴿وَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ فِيٓ أَيَّامٖ مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوۡمَيۡنِ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِ﴾ [البقرة: ۲۰۳]. «و در روزهای مشخصی (سه روز ایام التشریق) الله را یاد کنید و اگر کسی (عبادت سه روز را در دو روز ایام التشریق انجام دهد و شتاب نماید، گناهی بر او نیست (و مانعی نیست که در روز سیزدهم برای رمی جمرات نباشد)».
ایام مشخص، عبارتند از: سه روز ایام التشریق، که اولین روز آن یازدهم (ذی‌الحجه) است. پس مفهوم آیه‌ی ﴿فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوۡمَيۡنِ﴾ [البقرة: ۲۰۳]. روزهای یازدهم و دوازدهم است، نه روزهای عید و یازدهم. بنابراین لازم است که انسان مفهوم آیه را به درستی بداند تا در اشتباه واقع نشود.
شیخ ابن عثیمین – فتاوای حج و عمره. ص (۱۸)