فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۳۰] فقدان لذت و حلاوت ایمان و راه علاج آن

س: وقتی به سن بلوغ رسیده بودم خودم را به ارتکاب گناهان خسته کرده بودم، اما واجبات اسلام را مثل نماز ترک نمی‌کردم، و هم اکنون از همه‌ی گناهان به طور عام توبه کرده ام، اما حلاوت ایمان را احساس نمی‌کنم و در حیرت و اضطراب به سر می‌برم، و هنگامی که شهادتین را به زبان می‌آورم احساس می‌کنم که شهادتین به قلبم نمی‌رسد، و من می‌ترسم که خداوند بر دلم مهر زده باشد، امیدوارم مرا راهنمایی کنید.

ج: شما را توصیه می‌کنیم که به کثرت ستایش خدا را بگو که به شما منت گذاشته و توفیق توبه داده است. اعمال صالحه را به کثرت انجام بده و گمانت را نسبت به پروردگارت نیک کن، و به کثرت به ذکر خدا و تلاوت قرآن با تدبر مشغول باش. با نیکان و صالحان همراهی کن و از افراد شرور و بد کار دوری کن. تو را به خیر و سرانجام نیک مژده باد. انشاء الله شما بعد از انجام آنچه برایت بیان کردیم حلاوت و شیرینی ایمان و لذت شهادتین و ثمره‌ی توبه‌ی نصوح را خواهی یافت.

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَطۡمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكۡرِ ٱللَّهِۗ أَلَا بِذِكۡرِ ٱللَّهِ تَطۡمَئِنُّ ٱلۡقُلُوبُ٢٨﴾ [الرعد: ۲۸]. «آنان که ایمان آورده‌اند و دلهایشان با ذکر خدا آرام می‌گیرد، هان آگاه باشید دل‌ها با یاد خدا آرام می‌گیرند».

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَتُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ﴾ [النور: ۳۱]. «ای مؤمنان همگی به‌سوی خدا باز گردید و توبه کنید باشد که رستگار شوید».

پیامبر ج می‌فرماید: «الْـإِسْلَامُ يَهْدِمُ مَا كَانَ قَبْلَهُ، والتَّوْبَةُ تَهْدِمُ مَا كَانَ قَبْلَهَا». «اسلام گناهان پیش از آن را از بین می‌برد و توبه گناهانی را که قبل از آن بوده از بین می‌برد [۱۶۷۹]».

پیامبر ج می‌فرماید: «التَّائِبُ مِنْ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ». «کسی که از گناه توبه کرده مانند کسی است که گناه نکرده است [۱۶۸۰]».

پس هر‌کس ذکر خدا را بکند و صادقانه توبه نماید به رستگاری و آرامش و راحتی وجدان دست می‌یابد و گناهانش محو می‌شود.

خداوند شما را بر هدایت استوار بدارد و استقامت اعطا نماید، بی‌گمان او تعالى بهترین کسی است که از او طلب دعا و نیاز می‌شود.

شیخ ابن باز – مجموع فتاوی و مقالات متنوعة ۵/۵۷.

[۱۶۷۹] مسلم ۱۲۱ و در آن از اسلام و هجرت بحث شده است. [۱۶۸۰] الطبرانی در الکبیر ۲۲/۳۰۶ و ابونعیم در الحلية ۱۰/۳۹۸ از حدیث ابوسعد انصاری روایت کرده اند. قال الهیثمی فی المجمع ۱۰/۱۹۹: «وفیه من لم أعرفهم» . ابن ماجه فی الزهد (۴۲۵۰) و الطبرانی فی الکبیر ۱۰/۱۵۰ (۱۰۲۸۱) من حدیث ابن مسعود. قال الهیثمی (۱۰/۲۰۰): «رجاله رجال الصحیح، إلا أن أبا عبیدة لم یسمع من أبیه»، وحسنه الألبانی لشواهده؛ انظر: الضعيفة رقم (۶۱۵)، وکذا «المقاصد الحسنة» للسخاوی ۱/۲۴۹ (۳۱۳).